بیماریهای پسوروز( Psorosis disease):
اصطلاح پسوروز اولین با به گروهی از بیماریهای مرکبات داده شد که همه در علائم روی برگهای جوان شامل تشکیل خطوط کوتاه و باریکی به رنگ روشن روی برگها و ناحیه مجاور آنهاست
بطوری که وقتی برگها را جلوی نور بگیریم قسمتهای روشن را خیلی خوب می بینیم به این خطوط نقوش نقش میخی ( Fleking) می گویند.
این علائم موقتی هشتند و با پیشرفت بیماری که برگها مسن می شوند از بین می روند.
بیماریهای که در این مجموعه قرار دارند عبارتند از:
1- Psorosis
2- Cancare gum psorosis
3- Blind pocket psorosis
4- Impietratura
5- Cristacortis
6- Crinkly leaf
7- Citrus variegation
بیماری Psorosis:
عامل بیماری Citrus psorosis virus است ، ویروس چندبخشی، RNA تک رشته ای و در گروه Spirovirus قرار دارد.
این بیماری در ایران هم وجود دارد .
علائم روی برگها و پوست تنه ایجاد می شوند. که معمولترین علامت آن نقش میخی است، تاولهای روی تنه و یا شاخه های بزرگتر ایجاد می شوند بعدا سطح این تاولها شکاف بر می دارد و لایه خارجی پوست می میرد و با پیشرفت بیماری لایه های زیرین و حتی چوب هم آلوده می شود.
با آلودگی و مرگ قسمتهای داخلی چوب قسمتهای خارجی آن بصورت فلس های در می آیند که این پوسته پوسته شدن به نوع گیاه و شرایط محیطی بستگی دارد.
در قسمت داخلی چوب مقداری صمغ تولید می شود که بخشی از آن به خارج و بخشی به داخل چوب نفوذ می کنند چنانچه از این قسمت مقطع بگیریم به رنگ قهوه ای مایل به قرمز دیده می شود. با نفوذ صمغ در بین لایه های چوب و مسدود شدن آوندهای چوبی بتدریج درخت ضعیف می شود و برگها می ریزند.
پسوروز دو فرم آهسته و کند دارد که فرم آهسته یا A یا فرم موضعی آلودگی های موضعی ایجاد می کند ولی فرم حاد یا B ممکن است تمام درخت را آلوده کند. در نواحی تحت کنترل مثل گلخانه ها فرم حاد بیشتر دیده می شود.
گیاهان محک این ویروس: پرتقال مادام وینوس، نارنگی و آناناس
کنترل:
گرفتن قسمتهای سالم جهت تکثیر و تراشیدن تاولهای که تازه ایجاد شده اند.
پسوروز کیسه صمغی ( Concave gum psorosis):
در این بیماری روی برگها علاوه بر نقوش نقش میخی، نقش بلوطی هم ایجاد می شود. روی تنه و شاخه های بزرگ فرورفتگی های نسبتا پهن بوجود می آیند که از این قسمت صمغ خارج می شود. که مقداری به داخل و مقداری به خارج نفوذ می کند.
درختان آلوده ضعیف می شوند و اگر تعداد نواحی آلوده زیاد باشند درخت ممکن است از بین رود.
Blind pocket psorosis:
بیماری شبیه بیماری پسوروز کیسه صمغی است ولی در این بیماری نقش بلوطی ایجاد نمی شود و فرورفتگی های روی تنه عمیق ترند. همچنین صمغ ترشح شده بیشتر به سمت داخل نفوذ می کند و قسمتهای چوبی را آلوده می کند و بندرت به خارج نفوذ می کند.
بیماری Cristacortis:
این بیماری شبه ویروسی است جزه گروه بیماریهای پسوروزی است . انتقال آن بوسیله پیوند انجام می شود و در نواحی مدیترانه وجود دارد.
علائم آن بصورت Stem pitting است و تاثیر آن بر روی محصول مشخص نیست .
این بیماری در لیمو مکزیکی حفره ایجاد می کند ولی در نارنج، tanglo و orland ایجاد Stem pitting می کند.
بیماری Impietratura:
بیماری شبه ویروسی است جزه گروه بیماریهای پسوروزی است ولی هنوز ویروس آن شناخته نشده است.
این بیماری از طریق پیوند منتقل می شود و در ناحیه مدیترانه وجود دارد. و موجب کاهش کیفیت و کمیت محصول می شود. میوه های آلوده کوچکتر از حالت طبیعی هستند و حالت مخروطی پیدا می کنند.
زیر پوست میوه کیسه های صمغی ایجاد می شوند که در هنگام تشکیل میوه رنگ آن قسمتها به حالت طبیعی نیست. و میوه های آلوده زود می ریزند.
گاهی این بیماری با کمبود بور اشتباه گرفته می شود.
بیماری برگ موجی ( Crinkly leaf):
این بیماری بیشتر در لیمو وجود دارد و علاوه بر نقوش نقش میخی در برگهای جوان روی برگهای مسن تر برجستگی ها و فرورفتگی های دیده می شوند که یک حالت موجی به برگ می دهند. میوه ها بدشکل می شوند و برجستگی های روی آنها دیده می شود.
عامل این بیماری از گروه Ilarovirus و خانواده Bromoviridae است.
بیماری ابلقی مرکبات ( Citrus varigation):
علائم این بیماری شامل رنگ به رنگ شدن برگها و یا به وجود آمدن لکه های به رنگ زرد یا سفید در زمینه پهنک برگ است.
عامل این بیماری از گروه Ilarovirus و خانواده Bromoviridae است.