نماتد های درون ریشه ای برنج :
نام علمی : Hirschmanniella spp
H.mucronata و H.oryzae و H.imamuri و H.spinacaudata
علائم خسارت
گیاهان مورد حمله این نماتدها بتدریج برنگ زرد درآمده، پژمرده شده و كوتاهتر می مانند. این علائم تا وقتی كه جمعیت نماتد ها در اطراف ریشه گیاه خیلی نشده باشد بروز نمی كند.
ریشه های آلوده در اثر مهاجرت و تغذیه لاروها و نماتد های بالغ در ناحیه پوست، ابتدا به رنگ قهوه ای در آمده سپس سلول های پوست به شدت از بین رفته و چنین ریشه هایی به صورت لوله های تو خالی می مانند.در مزارعی كه بطور ضعیف زهكشی میشوند انبوهی نماتد ها بیشتر از مزارع زهكشی شده است.
گیاهچه های برنج نیز در خزانه ها مورد حمله شدید از رشد ریشه و طول گیاهان كاسته میشود.
دوره زندگی
جمعیت نماتد ها هنگامی گل كردن گیاهان به حداكثر میرسد. افزایش جمعیت نماتد ها رابطه مستقیم با مصرف كود های ازته در خاك دارد در حالیكه كودهای پتاسی و تركیبی موجب میشود كه انبوهی نماتد ها در حد پایین باقی بماند. علاوه بر این نوسان جمعیت نماتدها در رابطه مستقیم با PH خاك نیز میباشد.
بسیاری از علف های هرز داخل و یا اطراف مزارع، به نماتد های ریشه آلوده می شوند لذا پس از برداشت محصول این نماتد ها به زندگی خود روی علف های هرز، گیاهان برنج خودرو و یا درون كلشها در خاك بدون فعالیت تولید مثلی ادامه میدهند.
تاكنون هیچگونه تفاوتی در درجه حساسیت ارقام مختلف برنج نسبت به نماتد های مذكور مشاهده نشده است.
روش مبارزه
آزمایشی كه توسط یك ماده اصلاح كننده خاك بنام HSC (محتوی ۳٪ وزنی از قارچ .Artrobotrys sp )به عنوان جلب کنند نماتد ها به عمل آمده نشان داده است که مصرف ۶۰ کیلوگرم از این ماده در هکتار وزن محصول راافزایش داده و در جریان آزمایش نیز انبوهی نماتد های هیرشمانیللا را کاسته است. در هندوستان مصرف خمیره گیاه خردل در خاک در کاهش انبوهی نماتد ها موثر بوده است.
ضد عفونی و تدخین خاک با سموم DDو یا DBCP منجر به از بین رفتن نماتد ها و افزایش وزن محصول میگردد. در هندوستان آغشته کردن با سم تیونارین به نسبت ۵/۱۲ لیتر در هکتار و به عمق ۱۲- ۱۵ سانتیمتر پس از آبیاری مزرعهُ بمدت تا ۶۰ روز دز مبارزه با نماتد های هیپرشمانیللا موثر بوده است.