تا كنون چندین گونه ملخ كه میزبان آنها گندم ذكرگردیده است، جمع آوری و شناسایی شده اند.
در بین این ملخ ها گونه های زیرحائز اهمیت می باشند.
ملخ مراكشی Dociostaurus maroccanus (Thunb.)
(Acrididae, Orthoptera)
مناطق زیست این ملخ در ایران، دامنه های كوه های البرز و زاكرس در شمال
غربی ، شمال شرقی، غرب، جنوب و جنوب غربی كشور می باشد و در مناطق مركزی
ایران بندرت دیده می شود. گیاهان زراعی مختلف خصوصآ غلات به عنوان میزبان
آن ذكر شده است و بیشتر از سایر ملخ های بومی ایران كه میزبان آنها گندم و
جو ذكر شده است، خسارت زا است.
این ملخ در خاك های رسی سفت و عاری از پوشش گیاهی تخم ریزی می كند و قسمتی
از تابستان، پائیز و زمستان (حدود 9 ماه از سال) را به صورت تخم سپری می
كند و یك نسل در سال دارد. خاك نرم و پوشش گیاهی انبوه از تخم گذاری،
افزایش جمعیت و تبدیل حالت انفرادی به گله ای آن جلوگیری می كند. در بعضی
از سال ها جمعیت های قابل توجهی از این ملخ در كانون های دائمی آن مشاهده
می شود اما به محض مشاهدة افزایش جمعیت و ایجاد گله در كانون ها، توسط
عوامل اجرایی سازمان حفظ نباتات كنترل می شوند.
ملخ صحرایی Schistocercagregaria
(Forsk.)
كانون های دائمی این ملخ در افریقا، عربستان، هندوستان و پاكستان قرار دارد و تحت شرایط خاصی از فاز انفرادی به فاز گله ای
تبدیل شده و به مناطق دیگر از جمله ایران حمله می كنند. این ملخ دامنة
میزبانی وسیعی داشته و گندم و جو نیز از گیاهان میزبان آن به شمار می آید.
این ملخ در سال هایی كه حالت گله ای آن به ایران حمله كرده است تا دو نسل
در سال ایجاد كرده است. درسال های اخیر شاهد حملة دسته های مهاجر این ملخ
به ایران نبوده ایم. فاز انفرادی این آفت در سیستان و بلوچستان و حاشیه
دریای عمان و خلیج فارس نیز وجود دارد كه در صورت مساعد بودن شرایط محیطی
افزایش جمعیت داده و به زراعت های هم جوار محل زیست خود خسارت وارد می
سازند .
ملخ آسیایی Locusta migratoria L.
(Acrididae, Orthoptera)
فاز انفرادی این ملخ در اكثر نقاط ایران وجود دارد و گندم و جو نیز به
عنوان میزبان های این ملخ چند میزبانه ذكر شده است. اولین گزارش حمله آن به
ایران در سال 1325 بوده كه از خاك روسیه به نواحی شمالی ایران حمله كرده
است . در سال های اخیر این ملخ خسارت های شدیدی به مزارع نیشكر و برنج
خوزستان وارد نموده است. زمستان گذرانی این ملخ به صورت تخم است و در شرایط
خوزستان تا 3 نسل در سال ایجاد می كند.
مدیریت تلفیقی ملخ های زیان آور گندم:
پرندگان مخـتلف از شـكارگران عمومی ملـخ ها به شمار می آیند. لارو چند
گونه از سوسك های جنس Meloe و چند گونه از سوسك های جنس Mylabris گزارش شده
اند كه از تخم ملخ ها تغذیه می كنند. زنبور Scelio flavibabis M از
پارازیتوئید های مهم تخم ملخ ها به شمار می آیدو گونه هایی از مگس های
Tachinidae نیز گزارش شده اند كه پارازیتوئید پوره ها و حشرات كامل ملخ ها
هستند.
ــ ملخ مراكشی زمین های عاری از پوشش گیاهی و خاك سخت و كوبیده شده را برای
تخم گذاری انتخاب می كند و چرای بی رویة دام در مراتع باعث از بین رفتن
پوشش گیاهی و كوبیده شدن زمین می شود و نقاط مناسبی را برای به وجود آمدن
حالت گله ای ملخ فراهم می كند .كشت زمین های لخت و بالا بردن میزان پوشش
گیاهی در مناطق زیست ملخ مراكشی، در جلوگیری از افزایش جمعیت آن موثر است.
در مدیریت تلفیقی ملخ های بومی زیان آور كشور شناسایی كانون ها و مناطق نشو
و نمای این ملخ ها اهمیت فراوانی دارد. در سال 1378 عملیات دیده بانی و
مبارزه با ملخ های بومی و ملخ صحرایی در سطح 118000 هكتار توسط عوامل
اجرایی سازمان حفظ نباتات صورت گرفته است.
برای كنترل شیمیایی ملخ های زیان آور، سموم فنیتروتیون ULV 96% ( 4/0- 5/0
كیلودر هكتار)، مالاتیون ULV 96% (7/0- 5/1 كیلو در هكتار)، فنیتروتیون
EC 50% (1 لیتر درهكتار) و دیفلوبنزورون ULV 95% (300 میلی لیتر در هكتار) و
طعمة مسموم ( لیندین WP 25% + 100 كیلو سبوس گندم ، برنج یا ذرت+ آب به
اندازة مرطوب شدن) به مقدار 25-50 كیلو گرم در هكتار به محض خروج پوره ها
تا زمان ظهور ملخ های كامل، مورد استفاده قرار می گیرند.
در كشورهای توسعه یافته، از عوامل بیماری زای حشرات ( قارچ ها و
پروتوزوئرها) برای كنترل ملخ های زیان آور استفاده می كنند. در ایران نیز
تحقیقاتی برای جداسازی، شناسایی و بررسی كارایی آزمایشگاهی این عوامل صورت
گرفته است.