بیش از 1700 گونه توت در جهان شناسایی شده است که توت آمریکایی یکی از این گونهها میباشد. توت آمریکایی درختی همیشه سبز، برگریز و خزان کننده است که بومی مناطق شمال شرقی آمریکا میباشد. این گیاه در مناطق دیگری از جمله آسیای میانه، جنوب روسیه، اوکراین، قفقاز و خاورمیانه وجود دارد. نام دیگر آن پرتقال اوسِیج Osage Orange میباشد و نامگذاری پرتقال برای این گیاه، نشانگر هیچ ارتباطی بین این گیاه با گونه مرکبات نمیباشد.
نام علمی توت آمریکایی Maclura pomifera میباشد.
قطر تاج این درخت به 6 تا 8 متر میرسد و درختی کاملاً متراکم با شاخههای نامنظم است. پوست تنه آن قهوهای روشن و خشن میباشد. توت آمریکایی شاخههای خارداری دارد و تا ارتفاع 15 الی 20 متر نیز رشد میکند و پس از رشد کامل، تنه آن به قطری در حد چند متر عریض میگردد. ریشه درخت توت آمریکایی بسیار گسترده و تهاجمی است و جزو درختان سریعالرشد به حساب میآید. رده گیاهی این درخت دولپهایها میباشد.
میوه توت آمریکایی کروی شکل و دارای پوستی چروکیده است که در ابتدا سبز رنگ بوده و پس از رسیده شدن به رنگ نارنجی تغییر رنگ میدهد و تا حدودی شبیه پرتقال میباشد. میوه درخت توت آمریکایی قطری حدود 15 سانتیمتر دارد و قابل خوردن برای انسانها نیست. این میوه در شهریور و مهر ماه به بار مینشیند. درون میوه توت آمریکایی شیرابهای سفید رنگ و چسبناک وجود دارد که از آن به صورت صنعتی چسب خوبی تولید میگردد.
توت آمریکایی چوبی بسیار محکم و مقاوم دارد که در صنایع مختلف بکارگیری میگردد و آسیب رساندن به چوب آن برای موریانهها نیز دشوار میباشد. از دیگر خصوصیات این درخت میتوان به وجود ماده تتراهیدروکسیستیلبن درون آن نام برد که به عنوان یک قارچکش بسیار قوی عمل کرده و لذا به دفع حشرات و مبارزه با آفات کمک مینماید.
همان طور که گفته شد، توت آمریکایی چوب بسیار محکم و استواری دارد و به خاطر همین خصوصیت از آن به عنوان پرچین دفاعی در باغات، مزارع و یا دامپروریهای بزرگ میتوان استفاده نمود.
این گیاه، ظاهری عجیب و منحصر به خودش دارد و هنگامی که میوههای آن به بار مینشیند، این ظاهر زیباتر نیز میگردد. لذا با توجه به این که رشد سریعی دارد، میتوان از این جنبههای زینتی در مکانهای عمومی مانند پارکهای داخل شهری یا پارکهای جنگلی استفاده نمود.
توت آمریکایی قدرت تحمل سرماپذیری و گرماپذیری فراوانی دارد و در خاکهای فقیر به خوبی رشد مینماید. همچنین توت آمریکایی قدرت و استقامت بالایی در برابر وزش بادهای شدید و تند دارد. این خصوصیات بعلاوه جثه حجیم و ارتفاع زیاد آن باعث میگردد که از این درخت بیشتر به عنوان بادشکن و پرچین استفاده شود. ریشه قوی این درخت نیز به عنوان عاملی جهت احیاء اراضی، کنترل فرسایش و آمایش خاک در نواحی نامساعد کمک فراوانی مینماید.
در شرایط فعلی آب و هوایی در جهان، اکثر مناطق دنیا با مسئله گرمایش جهانی و کاهش منابع آبی و افزایش خشکسالی روبرو هستند. جثه بزرگ توت آمریکایی و قدرت رشد آن در نواحی گرم و خشک که بسیاری از گیاهان به سختی در این مناطق دوام میآورند، باعث میگردد که از آن به عنوان یک سایبان دائمی و دلپذیر در مناطق مختلف استفاده گردد. هنگام بکارگیری این درخت در فضاهای مختلف باید توجه نمود که توت آمریکایی ریشههای تهاجمی قدرتمندی دارد و میتواند در صورت نزدیکی به تأسیسات شهری، مانند لولههای آب و فاضلاب یا کابلها و خطوط زیرزمینی باعث آسیبرسانی به آنها گردد که باید هنگام کشت، فاصله مشخصی از این تأسیسات رعایت گردد.
توت آمریکایی شرایط مختلف آب و هوایی و سرما و گرماهای طاقتفرسا را به خوبی تحمل مینماید و میتواند در برابر تابش نور مستقیم خورشید و وزش بادهای مختلف به خوبی دوام بیاورد.
کاشت درخت توت آمریکایی بیشتر از طریق بذر و یا نهال انجام میگیرد. رشد این گیاه از طریق بذر آسان است و میتوان بذر این درخت را در گلخانه یا گلدان پرورش داده و پس از تبدیل شدن به نهال به زمین اصلی منتقل نمود. هنگام کاشت بذر باید محیط کاشت مرطوب بوده و لایه نازکی از مالچ به خاک اضافه شود تا رطوبت خاک حفظ گردد. نهالها پس از آماده شدن میتوانند در پایان فصل سرما به محل کاشت اصلی منتقل گردند.
فاصله کاشت بین نهال توت آمریکایی باید حدود 9 متر در نظر گرفته شود چون نهال پس از رشد به فضای بزرگ و حجیمی جهت توسعه نیازمند است. دمای مطلوب رشد نهال در مراحل اولیه حدود 18 تا 30 درجه سانتیگراد مناسب می باشد. مکان پرورش بذر توت آمریکایی باید آفتابی و دارای زهکشی مناسب باشد و میتوان از خاک لومی و شنی برای کاشت آن استفاده نمود. بهتر است در صورت اطمینان از محل واقعی گیاه، از ابتدا بذر را در همان نقطه کاشت و پرورش داد. بعد از کاشت بذر میتوان مکان آن را جابجا نمود ولی پس از کاشت نهال این کار امکان پذیر نیست.
محل کاشت نهال توت آمریکایی باید عاری از علفهای هرز باشد تا مواد مغذی خاک براحتی در اختیار نهال قرار گیرد.
توت آمریکایی نیاز چندانی به هرس ندارد ولی هر زمان که هرس آن را انجام دهیم، مشکلی برایش پیش نمیآید. بهتر است زمان هرس در زمستان باشد.
در اوایل کاشت نهال باید تا مدتی به آبیاری توت آمریکایی توجه نمود ولی پس از رشد و گسترش ریشه، این گیاه میتواند از منابع باران و رطوبت زیرزمینی نیاز خود را تأمین نماید.
توت آمریکایی به کوددهی نیاز ندارد و در این زمینه رسیدگی خاصی مورد نیاز نیست. از نظر آفات نیز توت آمریکایی مقاومت خوبی در برابر انواع آفات از خود نشان میدهد.
توت آمریکایی در خاکهای متوسط که زهکشی مناسبی داشته باشند و رطوبت یکنواخت خاک را تضمین نمایند، به خوبی رشد مینماید ولی این گیاه حساسیت چندانی به نوع خاک ندارد و در برابر خاکهای ضعیف، شور، قلیایی و خشک نیز قدرت رشد و مقاومت را دارد. مقدار اسیدیته خاک جهت رشد توت آمریکایی محدوده 6.6 تا 7.5 میباشد.
با توجه به این که شباهت اسمی بین توت آمریکایی و توتهای دیگر و همچنین نهالهای پرتقال و پرتقال اوسیج وجود دارد، باید مواظب بود که این نهال با انواع دیگر توت یا پرتقال اشتباه نشده و به طور ناخواسته مورد خریداری قرار نگیرد.
نهال توت آمریکایی باید دارای ریشههای قوی و سالم بوده و ظاهر ساقه و شاخههای آن دارای آفات یا بیماری خاصی نباشد.