مصطکی یا Mastic که به نامهای دیگری چون رماس، رماست، کیه، کندر رومی، علک رومی و مستکی نیز شناخته میشود، نوعی درخت پسته است که ارتفاعی حدود 4 متر دارد و در ماههای گرم سال رزین زرد رنگی به شکل قطرات کوچک از ساقه و شاخههای آن تراوش کرده و پس از سفت شدن در معرض هوا به صورت صمغ برداشت میگردد. اصل کلمه Mastic ریشه یونانی دارد و به معنای جویدن یا ساییدن دندانها میباشد. در مصر باستان از این گیاه جهت مومیایی مردگان استفاده میشده است.
صمغ دارویی مصطکی در طب سنتی به علت داشتن خواص آنتی اکسیدانی قوی در درمان بیماریهای فراوانی استفاده میگردد. مهمترین کاربرد صمغ مصطکی، مبارزه با باکتری پیلوری دستگاه گوارش میباشد که این باکتری عامل ایجاد زخم معده و دستگاه گوارشی است. همچنین مصرف صمغ مصطکی به صورت پودر، باعث کاهش کلسترول، جلوگیری از آسیبهای کبدی، رفع التهابات و کاهش مایع درون ریه و بهبود علائم آسم میگردد.
در یک مطالعه در سال 2014 مشخص گردید مصرف سه نوع صمغ مصطکی که نوع خالص، زایلیتول و پروبیوتیک بودند، به مدت سه هفته و سه بار در روز به کاهش حفرههای دهانی و کاهش اسیدیته بزاق که باعث آسیب دندانها میگردد، کمک میکند.
صمغ مصطکی میتواند به کمشدن سلولهای سرطان پروستات و جلوگیری از تکثیر سلولهای سرطانی روده بزرگ، خوشبویی دهان و دندان، تسکین چشم درد و سردرد، رفع زود انزالی، تقویت حافظه، کاهش دیابت و رفع مشکلات سنگینی و کمشنوایی کمک نماید.
روغن مصطکی نیز در مواردی چون تمیز و شفاف نگهداشتن پوست، جذب اشعه ماوراء بنفش به عنوان یک ضد آفتاب، استحکام بخشی لثه و التیام محل سوختگی مؤثر میباشد.
صمغ مصطکی به صورتهای خوراکی، جوشانده، پودر، شربت و روغن قابل استفاده است. از این صمغ آدامس مصطکی تهیه شده است که جهت پاکسازی محیط دهان، شکم و روده به صورت جویدن مصرف میگردد. جهت از بین بردن هلیکوباکتری پیلوری مصرف 0.06 میلیگرم آن کفایت میکند.
گیاه دارویی مصطکی در بعضی افراد، آلرژی و حساسیت، سردرد، سرگیجه و ناراحتی معده ایجاد میکند. بهتر است جهت کاهش عوارض این گیاه، مصرف آن را با مقادیر کم شروع نموده و در صورت دیده نشدن مشکلات، مقادیر بالاتر را ادامه داد. مادران شیرده و خانمهای باردار باید در مصرف آن جوانب احتیاط را رعایت نمایند. برخی کودکان نیز پس از استفاده مصطکی به اسهال و مشکلات گوارشی مبتلا میگردند.
افرادی که داروهای خاص مصرف مینمایند، به علت احتمال تداخل شیمیایی، حتماً جهت استفاده از این گیاه دارویی باید با پزشک خود مشورت نمایند.
صمغ مصطکی عناصر بیوشیمیایی پرقدرتی دارد. از جمله آنها میتوان به آلفاتوکوفرول، پلیفنلها، وربنون، آلفاتریپنئول، لینالول، اولانان و یوفان اشاره نمود.
طبیعت گیاه مصطکی گرم و خشک و صفراوی میباشد. مصرف آن با غاریقون مسهل بلغم، با صبر زرد مسهل صفرا و با هلیله مسهل سودا میباشد.
با توجه به این که گیاه دارویی مصطکی به صورتهای مختلف مانند کپسول، پودر، روغن، آدامس و جامد مورد مصرف دارد، بهتر است خرید این گیاه دارویی قوی را از فروشگاههای معمولی یا اینترنتی معتبر که اعتبار و سوابق حسنه لازم را در این زمینه داشته باشند، انجام دهیم و به نام شرکت یا مؤسسه دارویی تهیه کننده و تاریخ انقضاء بسته، توجه لازم را مبذول نماییم.