شاه بلوط

دانستنیهای علمی

Sweet chestnut  ( شاه بلوط ) ، درختی است بزرگ و برگریز از خانواده  Fagaceae  ( فاگاسه ) که بومی اروپا و آسیا و به طور کلی نقاط معتدل جهان میباشد .

درخت شاه بلوط  دارای دانه هایی خوراکی به نام شاه بلوط میباشد که بسیار خوش طعم هستند ، از این رو بسیار محبوب بوده و در اکثر نقاط دنیا کاشته میشود.
این درخت در انگلستان و در قرن 18 و 19 بسیار معروف و متداول برای کاشت در فضای سبز  بوده است

شاه بلوط دارای خواص بسیار زیاد میباشد و ايرانيان و يونانيان عهد باستان آن را مى‌شناخته‌اند به زبان پهلوى آن را شاه‌بلوط و شابلوط Shablut به ارمنى شابالو مى‌ناميده‌اند تئوفراست آن را Zeus balanos ناميده است.

خصوصیات - معرفی

شاه بلوط ، درختی برگریز وگلدار با سرعت رشد متوسط میباشد که بین 20 تا 50 سال زمان نیاز است تا به رشد نهایی خود برسد.
این درخت دارای طول عمر زیادی میباشد .
ارتفاع این درخت بین 20 تا 35 متر است و گستردگی آن حدود 8 متر میباشد .( درختی سایه دار محسوب میشود.)
قطر تنه این درخت در حدود 2 متر است ، پوست درخت دارای شیارهای عمیق میباشد .
برگها بیضوی، دندانه دار و به رنگ سبز درخشان میباشند ، این برگها طولی بین 16 تا 28 سانتیمتر و عرضی بین 5 تا 9 سانتیمتر دارد .(برگها دارای دمبرگ میباشند .)
حشرات و حیوانات زیادی از برگهای درخت شاه بلوط تغذیه میکنند.
گل ها در تیر و مرداد بر روی شاخه ها ظاهر میشوند.
گل‌هاى نر و ماده بر روى يك پايه قرار دارند گل‌هاى نر داراى پرچمهاى متعدد و گل‌هاى ماده هر سه تاى آنها در پياله‌اى قرار دارند و داراى تخمدان 6-3 خانه‌اى مى‌باشند.
در فصل پاییز گل های ماده به کپسول های خاردار تبدیل میشود که شامل 3 تا 7 عدد دانه قهوه ای یا همان شاه بلوط میباشد .
دانه ها خوراکی میباشند و هم به صورت خام و هم پخته مصرف میشوند .( شاه بلوط به عنوان آجیل نیز مصرف میشود.)
دانه ها به صورت پخته شده خوش طعم تر بوده (شیرین میباشند .)
در سوپ ها و یا در تهیه نان نیز ازاین دانه ها استفاده میشود .

شرایط نگهداری شاه بلوط

نور مورد نياز زیاد آبياري و رطوبت مرطوب دماي مورد نياز 10 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز خاک شنی، لومی خوب زهکشی شده

شرایط محیط رشد درخت Castanea sativa  ( شاه بلوط ) به شرح زیر است :

خاک : خاک شنی ، لومی که خوب زهکشی شده باشد .
خاک بهتر است اسیدی یا خنثی باشد .
نور : آفتاب کامل .
درخت شاه بلوط بهتراست در معرض آفتاب کامل قرار گیرد .
در سایه رشد نخواهد کرد .
دما : این درخت مناسب دمای معتدل میباشد وحدود 10 درجه برای رشد آن مناسب است .
آبیاری :به طور متوسط صورت گیرد .( این گیاه در برابر خشکی مقاوم است .)

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

شاه بلوط دارای خواص بسیار زیاد و به شرح زیر میباشد :

مواد مغذی و خواص میوه‌ی شاه‌بلوط وسیله‌ی مناسبی برای مقابله با بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی عروقی و برخی از سرطان‌ها محسوب می‌شوند.
شاه‌بلوط سرشار از نشاسته است و برای همین هم یک ماده‌ی غذایی انرژی‌زا محسوب می‌شود.
گلوسیدهای موجود در آن بعد از پخته شدن به راحتی هضم می‌شوند و به تدریج تولید انرژی می‌کنند.
مزیت شاه‌بلوط این است که قند خون را به سرعت بالا نمی‌برد و شاخص گلیسمی آن نیز بالا نیست.
وجود ویتامین‌های خانواده‌ی B (به خصوص ویتامین B1) در این میوه باعث می‌شود که بدن بتواند به خوبی گلوسیدهای آن را جذب کرده و تولید انرژی کند.
این میوه سرشار از فیبر است برای همین هم با اشتهای زیاد مقابله کرده و به خوبی از عهده‌ی سیر کردن شما بر می‌آید.
در واقع با مصرف مقدار کمی از این میوه هم سیر می‌شوید. خوشبختانه برای طبخ این میوه نیازی به افزودن روغن نیست.
میوه‌ی شاه‌بلوط سرشار از مواد معدنی است و برای همین هم برای ورزشکاران بسیار مفید است. این میوه حاوی میزان زیادی پتاسیم، آهن و عناصر مغذی است که برای بدن ورزشکاران لازم است.
میوه‌ی شاه‌بلوط همچنین منبع خوب منیزیم است. در واقع 100 گرم از این میوه 10 تا 15 درصد نیاز روزانه‌ی ما به این ماده‌ی معدنی را تامین می‌کند.
از این گذشته میوه‌ی شاه‌بلوط حاوی منگنز و مس نیز می‌باشد. 100 گرم از این میوه 10 تا 20 درصد منگنز و 10 درصد مس بدن را تامین می‌کند.
در واقع گلوسیدهای پیچیده، میزان اسیدهای چرب اشباع‌نشده و فیتواسترول‌ها، فیبرها و میزان بالای منیزیم، مس و ویتامین E موجود در این میوه تضمین‌کننده‌ی سلامتی بدن محسوب می‌شوند و بیماری‌ها را از شما دور می‌کنند.

مقابله به آفات شاه بلوط

آفات وامراض : مراقب بیماری های لکه برگی و قارچها باشید .

نحوه تکثیر شاه بلوط

تکثیر : برای تکثیر این درخت به روش کاشت بذر اقدام کنید :

دانه هارا زمانی که رسیده شدند از درخت جدا کنید و اقدام به کاشت آنها در یک قاب سرد کنید .
دانه های درخت شاه بلوط به مدت چند ماه در محلی خشک و خنک قابل ذخیره شدن میباشند .
تا زمان جوانه زنی مراقب باشید که گیاه در معرض سرما قرار نگیرد .
گاها ، 20 سال زمان میبرد تا این درخت میوه دهی را آغاز کند .

شاه بلوط آمریکایی

راش شرقی بلند مازو بلوط سرخ شاه بلوط آمریکایی