گیاه زینتی به گیاهی گفته می‌شود که در باغ گل و یا به عنوان گیاه خانگی رشد داده می‌شود. آنها معمولا به خاطر نمایش گل‌هاشان کاشته می شوند. ویژگی های دیگر این گیاهان برگ، بو، میوه، ساقه و پوست نگهداری می‌شوند. بعضی اوقات نیز ویژگیهای غیر عادی این گیاهان باعث قرار گیریشان در رده گیاهان زینتی می شود مثلا خارهای بعضی از تیره های رز و کاکتوس. البته در همه این مواردهدف از پرورش این گیاهان لذت بردن پرورش دهنده ها و بازدیدکننده ها از گیاهان زینتی است.

لفظ گیاه زینتی در این جا به همان مفهومی بکار برده شده که در صنعت پرورش گل و گیاه بکار برده می شود.این واژه بطور گسترده اشاره به "گیاهان بستانی" دارد؛ هر چند این عبارت از دقت کمتری برخوردار است چرا که گیاهان غیرزینتی هم ممکن است در بوستانها رشد کنند.

معیارهای زینتی بودن یک گیاه

برای اینکه یک گیاه زینتی محسوب شود رسیدگی‌های ویژه‌ای توسط پرورش دهنده آن ملاک قرار می‌گیرد بعنوان مثال گیاهانی که برای ایجاد اشکال جالب هرس می‌شوند یا گیاهان مینیاتوری، فقط به این دلیل زینتی محسوب می‌شوند که باغبان آنها عملیات ویژه‌ای را برای زیباسازیشان انجام می‌دهد و به محض اینکه به حال خود گذاشته شوند با رشد سریع و خروج از فرم ایجاد شده از دسته گیاهان زینتی هم خارج می‌شوند. اما دسته دیگری از گیاهان زینتی هستند که حتی بصورت خودرو و بدون نیاز به باغبان زینتی محسوب می‌شوند مثل کاکتوسهای وحشی.

گیاهان زینتی از گیاهانی که برای مقاصد کشاورزی مورد پرورش قرار می‌گیرند متفاوتند. البته گیاهانی هم هستند که بطور همزمان جزو هر دو دسته قرار می‌گیرند مثلاً گیاه اسطوخودوس که در باغات بعنوان یک گیاه زینتی پرورش داده می‌شود اما ممکن است برای مقاصد کشاورزی و تغذیه‌ای جهت استفاده از روغن آن نیز رشد داده شود.

با اینکه اقبال عمومی به استفاده از گیاهان در منازل مسکونی و حیاط خانه‌ها رو به افزایش است اما اخیراً تحقیقات نشان داده است که به طور مشخص کاشت ۱۰ نوع درخت و درختچه در باغچه، حیاط خانه و فضای سبز آپارتمانی مناسب و مفید نیستند.

محققان می‌گویند کاشت هر نوع گیاهی در حیاط خانه به دلیل سمی بودن، صدمه زدن به حاصلخیزی خاک و تجمع انواع حشرات برای سلامتی و بهداشت خانه مفید نیست؛ از جمله این گیاهان عبارتند از نعناع، آلوئه ورا، گیاه شابیزک، بامبو، درخت گل ابریشم، لند اسکیپر آمریکایی، تاج خروس، بنفشه آبشاری و ...

فهرست برخی از انواع گل ها و گیاهان زینتی