گريپ فروت

دانستنیهای علمی

گریپ فروت گیاهی هیبرید است و اولین بار که کشف شد به آن میوه ممنوعه (forbidden fruit ) گفته می شد. این گیاه حاصل تلاقی پرتقال C. × sinensis و C. grandis است. ایالات متحده آمریکا بزرگترین تولید کننده گریپ فروت در دنیاست. پس از آن چین و آفریقای جنوبی قرار دارند.

خصوصیات - معرفی

گریپ فروت گیاهی همیشه سبز است و ارتفاع آن به 6-5 مترمی رسد( ارتفاع 13 متر نیز در این گیاه گزارش شده است). برگهای گریپ فروت سبز براق و تیره، بلند و کشیده و نازک است. گلهای آن سفید و به صورت تکی دیده می شود. میوه های زرد- نارنجی بوده و به طور معمول شکلی مانند یک کره پهن شده دارد. گوشت داخل آن اسیدی و ترش- شیرین است. رنگ داخل گریپ فروت به رقم آن بستگی دارد و ممکن است سفید، صورتی و یا قرمز باشد( معمولا رقمهایی با گوشت قرمز شیرینتر هستند). گریپ فروت مرکاپتان یک ترپن دارای سولفور است و یکی از ترکیبات مهم در تعیین مزه و عطر گریپ فروت است.

ارقام معروف گریپ فروت عبارتند از: Duncan( سفید و دانه دار)، Marsh( بی دانه)، Foster( صورتی، دانه دار)، Thompson( صورتی، بدون دانه) و redblush( قرمز و بدون دانه).

شرایط نگهداری گريپ فروت

نور مورد نياز زیاد آبياري و رطوبت کمی مرطوب دماي مورد نياز 22-30 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز لومی- ماسه ای، عمیق و با زهکش مناسب

مقاومت این گیاه به سرما کمتر از پرتقال است. گریپ فروت به روزهایی داغ و شبهایی گرم نیاز دارد. این گیاه تحمل خشکی را دارد ولی محصول آن کاهش می یابد. بهترین رشد را در خامهای لومی ماسه ای با زهکش مناسب و pHبین 6 تا 7 دارد. خاک باید عمیق باشد تا فضای کافی برای رشد ریشه ها وجود داشته باشد. گریپ فروت برای رشد مناسب به نور کامل آفتاب نیاز دارد.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

گریپ فروت دارای مواد مغذی زیادی است که در رژیم غذایی نقش مهمی دارند. گریپ فروت منبع خوبی برای تامین ویتامین C و فیبر است. ارقام قرمز و صورتی گریپ فروت سرشار از آنتی اکسیدان لیکوپن است. مطالعات نشان داده اند که گریپ فروت به کاهش کلسترول خون کمک می کند. برطبق یک فرضیه گریپ فروت می تواند سوختن چربی ها در بدن را افزایش دهد. عصاره بدست آمده از دانه های گریپ فروت خاصیت ضدقارچی دارد.

مقابله به آفات گريپ فروت

بیماری های عمده گریپ فروت عبارتند از: شانکر که عامل آن Xanthomonas axonopodis است. گیاهانی که به شدت آلوده شده اند را باید از بین برد ودر غیر اینصورت جریان باد می تواند به کم شدن آن کمک کند. بیماری آفتاب سوختگی که عامل آن Spiroplasma citri است و باعث ایجاد لکه های سفت بر روی میوه می شود و عملکرد را کاهش می دهد. آنتراکنوز که در نتیجه آلودگی به Colletotrichum gloeosporioides ایجاد شده و سبب ریزش برگها، لکه های تیره روی میوه و برگها می شود. در این حالت باید از قارچها استفاده کرد. فیتوفترا از دیگر عوامل آلوده کننده گریپ فروت است که سبب سوختگی گلها و برگها شده و در نتیجه شرایط مرطوب و هوای خنک ایجاد می شود. از بیماری های رایج دیگر در گریپ فروت تریستزا است که باعث کاهش عملکرد و رشد، بوته ای شدن گیاه و تشکیل بریدگی هایی بر روی درخت می شود. علت این بیماری شته ها و یا استفاده از ابزارهای آلوده است. از آفات مهم گریپ فروت هم می توان به تریپسها اشاره کرد که از میوه ها تغذیه کرده و سبب زخم شدن میوه ها می شوند.

نحوه تکثیر گريپ فروت

بهترین راه برای تکثیر گریپ فروت پیوند است. تکثیر این گیاه با بذر می تواند منجر به گیاهانی شود که شبیه گیاه مادری نباشد.

پایه هایی که معمولا برای پیوند گریپ فروت استفاده می شوند rough lemon و پرتقال است.

هشدار - عوارض جانبی

گریپ فروت دارای ترکیبات پلی فنولیکی مانند فلاوون نارینجین است که این ترکیبات می توانند فعالیت آنزیم CYP3A4 ایزومراز را در روده کوچک محدود کنند. این آنزیم متابولیزه کننده داروهاست. به همین دلیل است که گریپ فروت با بسیاری از داروها تداخل دارد. محققان تاکنون 85 دارو را معرفی کرده اند که مصرف همزمان آنها با گریپ فروت تداخل داشته و سبب می شود که این داروها به صورت جذب نشده در خون باقی بمانند و در نتیجه، دز آنها در خون بالا رفته و مسمومیت دارویی ایجاد کند. در مجله انجمن پزشکی کانادا ذکر شده است که از سال 2008 تا 2012 تعداد داروهایی که مصرف همزمان آنها با گریپ فروت موجب مسمومیت دارویی می شود از 17% به 43% افزایش یافته است. به طور کلی داروهایی که با گریپ فروت تداخل دارند سه مشخصه اصلی دارند: مصرف خوراکی دارند، وارد گردش خون می شوند و متابولیزم آنها توسط آنزیم CYP3A4 صورت می گیرد. از آنجاییکه گریپ فروت می تواند از فعالیت برخی آنزیمها جلوگیری کند فرضیه ای مطرح شده است مبنی بر اینکه این میوه می تواند در ایجاد برخی سرطانهای وابسته به هورمونها هم نقش داشته باشد. در مطالعه ای که در سال 2007 انجام شد نشان داده شد که زنانی که روزانه یک چهارم گریپ فروت را مصرف می کردند 30% بیشتر از سایرین به سرطان سینه در دوران بعد از یائسگی مبتلا می شوند. این مطالعه دلیل این امر را بازداری گریپ فروت از فعالیت آنزیم CYP3A4 دانست که هورمون استروژن را متابولیزه می کند. با وجود این، یک مطالعه در سال 2008 این ادعا را رد کرد و اعلام کرد که مصرف گریپ فروت نه تنها باعث ایجاد سرطان سینه در زنان نمی شود بلکه، میزان آن را در زنانی که از درمانهای هورمونی استفاده نمی کردند، کاهش می دهد.

گریپ فروت می تواند سبب اختلال در تپش قلب شود از اینرو افرادی که دچار بیماری های قلبی هستند نباید از این میوه استفاده کنند. مصرف این گیاه در میزان کم برای زنان باردار ممنوعیتی ندارد ولی میزان بیش از اندازه آن مجاز نیست.

راف لمون پرتقال برگاموت نارنگی

پرتقال زینتی لیمو ایرانی / لیمو ترش شیرازی نارنج لیموترش استرالیایی