نام علمی : Alternaria
در این بیماری لکههای موجدار روی برگ گیاه ایجاد میشود اما تنها با این فاکتور نمیتوان بیماری را شناخت . این قارچ به بادمجان ، سیب زمینی ، گوجه فرنگی ، طالبی ، خیار چنبر و .... حمله میکند .
میزبان مهم در استان فارس گوجه فرنگی و در ایران سیب زمینی می باشد. در استان بوشهر روی کلیه میزبانان ذکر شده این قارچ را داریم . گونه ای از قارچ که به گوجه فرنگی حمله میکند A.solani است و در خیارچمبر قارچ A.cucumerinum عامل بیماری میباشد . البته در ایران حقیقتاً مشخص نیست چه گونهای از قارچ عامل بیماری در این محصولات است.
در سیب زمینی تغذیهی زنجره از گیاه نیز موجب ایجاد علائم لکه موجی میشود که با آلترناریا قابل اشتباه است . اما در گوجه فرنگی در اغلب موارد قارچ آلترناریا دخالت دارد به ویژه در مناطق مرطوب مانند هرمزگان و بوشهر که گوجه فرنگی کاری در فصل زمستان است شاخه و برگ و میوه به شدت خسارت می بینند . آلترناریا سیب زمینی عمدتاً در مناطق شمال کشور مسئله ساز است که عمدتاً گونه A.alternata میباشد. اسپورآلترناریا بسیار مشخص است . جدارهای طولی و عرضی که جنس را به ما معرفی میکند .
آلترناریا درگوجه فرنگی بذر زاد و در سیبزمینی غده زاد است ، اما در سایر محصولات مانند طالبی چنین وضعیتی ندارد . این قارچ روی مواد عالی نپوسیده و بقایای گیاهی زنده می ماند ( به شکل اسپوریاریسه ) و تا زمانیکه بقایای گیاهی زنده است ، این قارچ هم زنده است و میتواند تولید اسپور کند . در گوجه فرنگی آلترناریا به شاخه حمله کرده که یک طرف آن را می خشکاند .
میوه گوجه فرنگی و نیز محل اتصال میوه به ساقه هم مورد حمله قارچ قرار می گیرد .
در استان فارس و بسیاری نقاط ایران آلترناریا موجب بوته میری گیاهان جوان گوجه و سیب زمینی میشود ، که معمولاً این امر در صورتی اتفاق میافتد که آلودگی بذر و یا آلودگی چشم سیب زمینی را داشته باشیم .
کنترل:
1- ارقام مقاوم
2- جمع آوری و یا کمک به پوسیده شدن بقایای گیاهی
3- تناوب
4- غده یا بذر سالم مورد استفاده قرار گیرد . ( در مناطق فاقد آلودگی )
5- سمپاشی : که در اولین مرحله سمپاشی خزانه مورد نظر است و بعد که نشاء وارد مزرعه شد ، در صورتیکه رطوبت مزرعه بالا باشد ، بایستی در انجام اینکار را ادامه داد . از دی تیوکارباماتها ( زینب و مانکوزب ) و سموم سیستمیک مانند روبران میتوان استفاده کرد . اکسی کلرورمس نیز برای کنترل آلترناریای سیب زمینی بسیار مؤثر است.
6- کلروتالونیل wp75% و 1.5 کیلوگرم در هکتار برای کنترل آلترناریای گوجه فرنگی به ثبت رسیده است.