جانوران مفید: چرا مارمولکهای باغچه مفید هستند

شاید بسیاری از افراد به خصوص شهرنشینان از مارمولک وحشت داشته باشند و هر کجا که مارمولک ببینند اقدام به کشتن آنها میکنند. اما با این کار به خودتان، گیاهانتان، باغچه تان و در نهایت به طبیعت آسیب میزنید. مارمولکها شکارچیان قهاری در شکار بسیاری از انواع حشرات و موجودات موذی هستند و مانع افزایش جمعیت حشرات در محیط میشوند.

برخی تصور میکنند مارمولک سمی است اما این شایعه و باوری اشتباه بیش نیست. مارمولکها هیچ سمی ندارند و هیچ ضرر و خطری برای انسان ایجاد نمیکنند. اتفاقا تماشای مارمولکها به خصوص برای کودکان جالب توجه و سرگرم کننده است. در فصل جفت گیری مارمولکهای نر حرکات نمایشی برای جلب توجه مارمولکهای ماده انجام میدهند.

مارمولکها در ماههای سرد زمستانی به خواب میروند به همین علت ممکن است تصور کنید وجود ندارند اما با شروع بهار و فصل رشد گیاهان، مارمولکها نیز از خواب بیدار میشوند و شروع به تغذیه از حشرات مینمایند.

خواب زمستانی مارمولکها حفیفی نیست بلکه تنها در این مدت متابولیسم آنها کند میشود و چند ماه بدون فعالیت می مانند. با گرم شدن هوا دوباره وارد باغچه و بین گیاهان پوششی میشوند تا شکار کنند.

مارمولکهای نر اگر دم خود را از دست بدهند یا دم خود را جدا کنند در رده اجتماعی مارمولکها جایگاه خود را از دست میدهند. مارمولکها در صورتی که تحت استرس قرار بگیرند یا حیوان دیگری آنها را بگیرد دم خود را جدا میکنند تا فرار کنند.

فواید مارمولکها

مهمترین مزیت وجود مارمولکها برای ما، این است که با شکار سوسک، مورچه، جیرجیرک و حشرات بالداری که توانایی شکار آنها را دارند از رشد جمعیت حشرات موذی و آزار دهنده و آفتهای گیاهی حلوگیری میکنند. در صورتی که مارمولک زیادی در حیاط نداشته باشید سوسکها آزادانه زندگی کرده و زاد و ولد میکنند. همچنین مارمولکها عنکبوت ها را نیز شکار میکنند.

بیشتر مواقع مارمولکها بیشتر خود شکار حیوانات دیگر مانند پرندگان میشوند و در حیات وحش بیش از یکی دو سال زندگی نمیکنند اما طول عمر آنها در شرایط کنترل شده اسارت بسیار بیشتر است.

حتی همین موضوع که مارمولکها غذای حیوانات دیگر مانند پرنده ها و حتی گربه ها هستند به این معنی است که برای حفظ جانوران زیبای پیرامون خود و جذب پرندگان به باغچه باید مارمولک کافی داشته باشید. نوزادان مارمولک به علت جثه کوچک خود گاهی غذای عنکبوتهای بزرگ میشوند.

در باغچه ها به خصوص باغچه هایی که گیاهان پوششی خوبی وجود دارد مارمولکها در زیر گیاهان، دور و بر سنگها و سوراخهای دیوار فعالیت میکنند.

مارمولکهای شکم آبی یا وسترن فنس ( Western fence ) پروتئینی در خون خود دارند که باکتری عامل بیماری لایم در کنه ها را از بین میبرد.