تنداکسیرحشره کشی خانگی و ارگانیک است که در دسته حشره کش ها و کنه کش های تماسی قرار می گیرد. این حشره کش با تاثیر بر طیف گسترده ای از حشرات و آفات از جمله گونه های مختلف شته، کنه، زنجرک، پسیل، سفید بالک، لارو شب پره ها، شپشک و ... توانسته است نقش بسزایی را در کنترل این جانوران و جلوگیری آسیب های ناشی از وجود آن ها بر انواع مختلف درختان و گیاهان ایفا کند. سازوکار عمل تنداکسیر به صورت فیزیکی و با ایجاد اختلال در سیستم تنفسی حشرات و کنه ها می باشد و از این طریق نه تنها موجب از بین رفتن آن ها می شود بلکه از افزایش مقاومت آن ها به سم نیز پیشگیری می کند.
چنانچه گفته شد تنداکسیر سمی ارگانیک بوده بدین معنا که بر پایه مواد طبیعی (گیاهی و یا معدنی) ساخته شده است و همین امر موجب می شود تا کاربرد آن ایمن و در موازات اهداف محیط زیستی باشد، درنتیجه و در اثر کاربرد این حشره کش ترکیبات خطر ساز به محیط زیست و حتی چرخه هایی خوراکی وارد نشده و سلامت موجودات با خطر مواجه نمی گردد.
از جمله مزایا و ویژگی های کاربرد این حشره کش می توان به موارد نام برده در زیر اشاره کرد:
ú حشره کش کاملا ارگانیک
ú کاربرد در مصارف کشاورزی و مصارف خانگی
ú کنه کش و حشره کش تماسی
ú از بین رفتن اثر سم پس از نابودی آفات
ú از بین برنده گستره بزرگی از آفات
ú نداشتن اثر سوء بر روند رشد گیاه و کیفیت محصولات
ú بی خطر برای بسیاری از موجودات غیر هدف و پستانداران
ú قابل استفاده بر روی محصولات با مصارف خام خوری یا تازه خوری
ú مجاز به استفاده در کشاورزی ارگانیک (بر اساس استاندارد ملی 1100 و استاندارد اتحادیه اروپا)
با توجه به عملکرد و قدرت اثر سم تنداکسیر بر طیف گسترده ای از حشرات و آفات گیاهی و کاربرد آن برای انواع درخت و گیاه، در زیر به برخی از کاربردهای آن اشاره می شود:
- از بین بردن کنه درختان انار
- از بین بردن کنه قرمز مرکبات
- از بین بردن لیسه سیب
- از بین بردن لارو بید کلم
- از بین بردن پروانه سفید کلم
- از بین بردن کنه و شپشک سپردار گل و گیاهان زینتی
- و ...
از نظر زمانی نیز باید توجه داشت که می توان تنداکسیر را در نخستین روزهای آفت زدگی و مشاهده خسارت ناشی از آن به کار برد. در این مورد توصیه می شود که این حشره کش را در هنگام صبح یا عصر (عدم تابش مستقیم آفتاب) بر روی درخت یا گیاه محلول پاشی نمود.
همچنین باید توجه داشت که در صورت نیاز و برای از بین بردن کامل آفات می توان سه تا چهار روز پس سم پاشی اولیه با سم تنداکسیر دوباره اقدام به سم پاشی با استفاده از این سم نمود.
افزون بر میزان و نحوه مصرف باید از استفاده همزمان و یا ترکیب سم تنداکسیر با کنه کش و قارچ کش های حاوی گوگرد (یا دیگر انواع سم) اجتناب کرد.
تنداکسیر حشره کشی ارگانیک به شکل مایعی قرمز رنگ و غلیظ می باشد که از عصاره روغنی فلفل قرمز و سیر تشکیل شده است و نوع فرمولاسیون آن بر اساس روغن امولسیون شده می باشد. لازم به ذکر است که میزان اسیدیته این سم 7 تا 5/7 است.
با توجه به آزمایشات انجام شده و گزارش مقدار LD50 گوارشی تنداکسیر به میزان بیش از 5000 میلی گرم بر کیلوگرم (وزن بدن موش) می توان به این نتیجه دست یافت که کاربرد سم تنداکسیر در غلظت های معمول عملا برای انسان ها بی خطر است همچنین کاربرد این حشره کش برای حیوانات و حشرات غیر هدف (مانند زنبور عسل) هیچ گونه خطری ایجاد نمی کند. اما باید در هنگام به کارگیری آن در فضای بسته منازل و ادارت به تهویه محیط توجه داشت. همچنین برای جلوگیری از عوارض ناخواسته مانند تحریک پوست و چشم در مواردی مانند ایجاد خارش و قرمزی در هنگام استفاده باید از ماسک، دستکش و عینک ایمنی استفاده نمود و در صورت تماس ناخواسته آن با پوست و چشم ها محل را با آب کافی شستشو داد.
پیشنهاد می شود برای پیشگیری از ایجاد عوارض نخواسته این حشره کش بر انسان و حیوان و یا حتی گیاه از اختلاط آن با دیگر انواع سم و یا کاربرد آن در غلظت های بالاتر از حدود توصیه شده اجتناب به عمل آید.
در هنگام خرید سم تنداکسیر و یا حتی پیش از آن بهتر است نکاتی را مورد توجه قرار داد، از جمله؛
- توجه به سالم بودن ظرف محتوی سم و پلمپ بودن درب ظرف
- توجه به تاریخ تولید و انقضای سم (بهتر است که سم دارای تاریخ انقضای بیشتری باشد)
- توجه به نحوه نگهداری از سم (در مکانی خنک و به دور از تابش آفتاب)
- توجه به علائم، هشدار، نکات و نحوه ی استفاده درج شده بر روی ظرف محصول
- توجه به دستور العمل مصرف سم بر اساس شرایط گیاه و نوع آفات (بهتر است در مورد تعیین غلظت دقیق کاربرد سم با کارشناسان خبره مشورت کرد.)
در پایان پیشنهاد می شود برای خرید سم تنداکسیر به فروشگاه های معتبر فروش و عرضه سموم دفع آفات و حشرات مراجعه شود.
مشخصات :ماده موثر : روغن های خوراکی حاوی عصاره فلفل تند 5 ±85%نوع فرمولاسیون : مایع غلیظ امولسیون شونده (EC )شکل ظاهری : مایع غلیظ با رنگ و بوی فلفل قرمز تندقابلیت انحلال در آب : در غلظت توصیه شده ، امولسیون پایدار در آب تشکیل میشود.PH : 7 - 7/5 ( محلول 5 گرم در لیتر )
میزان و روش مصرف :میزان مصرف تنداکسیر 2 تا5 در هزار می باشد که در صورت لزوم هر سه تا چهار روز یکبار ( حداکثر 3 بار متوالی ) بر روی بوته های آفت زده اسپری می شود .تنداکسیر یک حشره کش تماسی است , این بدین معنی است که محلول تنداکسیر باید مستقیما به نقاط تجمع آفات ( پشت یا روی برگ ها , سرشاخه ها و …) برخورد نموده و بدن آفات کاملا به آن آغشته شود .
نحوه اثر :ایجاد اختلال در سیستم تنفسی حشره که موجب مرگ سریع آن می گردد .
نکات ایمنی و سم شناسی :LD50 گوارشی تنداکسیر بیش از 5000 میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن موش گزارش شده است و لذا برای انسان عملا غیر سمی است .عصاره فلفل موجود در تنداکسیر می تواند موجب خارش و تحریک پوست و چشم ها شود . بنابراین در هنگام محلول پاشی از دستکش و عینک ایمنی استفاده نموده و در صورت تماس محلول تنداکسیر با پوست و چشم ها ، محل با آب تمیز شستشو داده شود .