گل اکیناسه از خانواده گلهای مارگاریت یا مروارید است که گیاهی گلدار بوده و علاوه بر داشتن زیبایی ظاهری، از خواص دارویی فراوان برخوردار است. گلهای گیاه اکیناسه، به رنگهای قرمز، ارغوانی، صورتی، سفید و بنفش و اکثراً به صورت وحشی رویش میکنند.
گل اکیناسه، مختص آمریکای شمالی است و از زمانهای بسیار دور توسط بومیان آمریکا، جهت رفع عفونت، مارگزیدگی، تب و بهبود زخمهای مزمن استفاده میشدهاست. اکیناسه گیاه مقاومی در برابر شرایط سخت طبیعی مثل خشکسالی، گرما و رطوبت میباشد. تا کنون 9 نمونه گیاه اکیناسه در طبیعت شناخته شده که سه نمونه آن خواص دارویی و درمانی دارند. نام دیگر این گیاه، سرخارگل میباشد و بعضی به آن اکیناشا میگویند. کلیه قسمتهای اکیناسه خواص درمانی داشته ولی بیشتر، قسمت ریشه این گیاه به عنوان دارو استفاده میگردد.
از مهمترین خواص گیاه دارویی اکیناسه، قابلیت آن در کاهش قند خون است که میتواند از بروز دیابت نوع دو یا بیماریهای ناشی از ازدیاد قند خون مثل سکتههای قلبی جلوگیری نماید. اکیناسه خواص ضد التهابی دارد و کسانی که به آرتروز، دردهای مزمن و تورم اعضای بدن دچار هستند با مصرف آن دچار بهبودی میگردند. اکیناسه میتواند به تقویت سیستم ایمنی کمک نماید که نتیجه آن بهبود انواع سرماخوردگی و آنفلوانزا در فصول سرد است. عصاره گیاه اکیناسه خواص مفیدی جهت مبارزه و سرکوب سلولهای سرطانی از جمله سرطان روده بزرگ و سرطان لوزالمعده دارد.
ترکیبات درون اکیناسه مانند آلکامیدها، اسید رزمارینیک و اسید کافئیک به کاهش اضطراب و رفع استرس کمک کرده و به سرعت باعث ایجاد آرامش و داشتن خواب مناسب میگردد.
از عصاره گیاه اکیناسه جهت رفع مشکلات و التهابات پوستی مثل آکنه و اگزما استفاده میگردد و مصرف موضعی این عصاره باعث آبرسانی بهتر پوست و کاهش چین و چروک و درمان نازکی لایه محافظ پوست خواهد شد. جهت رفع زخمهای عفونی نیز از مالش موضعی عصاره اکیناسه میتوان استفاده نمود.
از دمنوش این گیاه دارویی به منظور درمان انواع عفونتهای مجاری ادراری و دستگاه گوارشی و عفونت گوش و سینوزیت نیز کمک گرفته میشود.
کسانی که به برونشیت مبتلا هستند، میتوانند جهت رفع آن از دمنوش اکنیاسه مصرف نمایند.
از دیگر کاربردهای این گیاه دارویی میتوان به رفع عفونتهای تنفسی و ریوی بخصوص مشکلات ناشی از ویروس کرونا، بهبود مشکلات واژینیت، کمک به کنترل اچآیوی و ایدز و رفع التهابات لثه نیز اشاره نمود.
گل اکیناسه جهت مصارف درمانی به صورتهای مختلفی از جمله چای و دمنوش، قرص، روغن گیاهی، حالت فشرده شده، اسانس، عصاره و به صورت عرق گیاهی مورد استفاده و مصرف قرار میگیرد.
از جوشانده یا دمکرده اکیناسه میتوان در حد سه تا چهار فنجان در روز استفاده نمود. از همین جوشانده جهت شست و شوی زخمها بصورت موضعی و درمان گلودرد بصورت غرغره توصیه شده است. پودر ریشه اکیناسه را میتوان جهت مشکلات پوستی مثل اگزما بر روی پوست پاشید.
مصرف اکیناسه برای افراد دیابتی، کسانی که به حساسیت و آلرژی دچار هستند و اشخاصی که دارای بیماریهای خود ایمنی میباشند، منع گردیده است. مصرف خودسرانه، طولانی مدت و خارج از دوز این گیاه نیز میتواند به حالت تهوع، ایجاد سرگیجه، دردهای مفصلی و عوارض کبدی منجر گردد. کودکان زیر 12 سال نباید از این گیاه دارویی استفاده نمایند.
عناصر تشکیل دهنده سرخارگل شامل مس، روی، آهن، منگنز، منیزیم، کروم، نیکل، کادمیوم، کبالت، سرب، نقره و قلع میباشد. مواد ترکیبی اکیناسه شامل ایزوبوتیل آمید، اسید شیکوریک، مولیبدن، ترکیبات آلکیل آمیدی و اسانس میباشد که اسانس این گیاه از هومولن، کاریوفیلن و اکسید کاریوفیلن تشکیل شده است.
طبیعت گیاه دارویی اکیناسه گرم است و افراد سرد مزاج در زمستان به راحتی میتوانند از این گیاه دارویی استفاده نمایند.
جهت به دست آوردن محصولی با کیفیت و اعلاء از اکیناسه باید حتماً این گیاه دارویی را از مراکز معتبر و با سابقه تهیه نمود و به اعتبار فروشنده و تاریخ انقضای آن هنگام خرید دقت نمود. محصول خریداری شده باید عاری از مواد افزودنی و ناخالصیهای میکروبی بوده و به طریقه صحیح فراوری شده باشد.