اگر به دنبال گیاهی مقاوم و خاص برای نگهداری داخل منزل هستید، زاموفیلیا بهترین گزینه است. این گیاه زیبا با برگهای سبز و ساقه های کلفت ظاهری متفاوت به دکوراسیون شما میدهد و با توجه به سازگار بودن با شرایط محیطی مختلف، برای هر مکانی مناسب است. این گیاه را می‌توانید در مکان های کم نور مانند ادارات، بانک ها، شرکت ها و … نگهداری کنید و از داشتنش در کنار خود لذت ببرید. اگر شما نیز طرفدار این گیاه خاص هستید، در این مقاله همراه ما باشید تا با شرایط نگهداری گل زاموفیلیا و انواع زاموفیلیا بیشتر آشنا شوید.
دانستنیهای علمی
نام علمي
Zamioculcas Zamiifolia
زامیوکالکاس جنسی از گیاهان گلدار در خانواده گلشیپوریان ، شامل تک گونه zamiifolia Zamioculcas است. گیاهی است گرمسیری چندساله ، بومی شرق آفریقا از جنوب کنیا تا شمال شرقی آفریقای جنوبی است.
گلخانه داران کشور هلند در حدود سال 1996 شروع به تکثیر تجاری این گیاه در مقیاس وسیع کردند. این گیاه برای اولین بار توسط لادیج در سال 1829 به عنوانCaladium zamiifolium معرفی شد ولی بعد توسط هاینریش ویلهلم شات به جنس جدید Zamioculcas منتقل شد و آدولف انگلر نام آن را Zamioculcas zamiifolia گذاشت.
![زامیفولیا]()
![زامیفولیا]()
خصوصیات - معرفی
این گیاه میتواند به 45 تا 60 سانتی متر بلندی قد برسد. دارای ساقه زیر زمینی ضخیم و آبدار است. این گیاه به طور معمول همیشه سبز است ، اما در خشکسالی دچار برگریزی میشود.
برگ ها به شکل پر ، 40 تا 60 سانتی متر طول دارند، با 6-8 جفت برگچه به طول 7-15 سانتی متر که صاف ، براق و به رنگ سبز تیره هستند. گل ها کوچک زرد روشن که به قهوه ای یا برنزی مایل میباشد به طول 5-7 سانتی متر می رسند و از اواسط تابستان تا اوایل پاییز نمایان میشود
زامیفولیا گلهایی به شکل سنبله‌ای کوچک زرد روشن تا قهوه‌ای یا برنزی به طول 5-7 سانتی‌متر (2.0-2.8 اینچ) تولید میکند که تا حدی در بین پایه‌های برگ پنهان است. گلدهی معمولا از اواسط تابستان تا اوایل پاییز میباشد.
گلدهی زاموفیلیا
در صورت مناسب بودن تمامی شرایط، زاموفیلیا در تابستان به گل
می‌نشیند و گلهایی به شکل اسپات و به رنگ سفید تولید میکند. زاموفیلیا به
دلیل داشتن برگهای زیبا و ساقه های مجزا معروف و پر طرفدار است و گلهای آن
ارزش زینتی و تزیینی است.
ویژگی های گل زاموفیلیا
زاموفیلیا علاوه بر زیبایی و مقاومت بالا، فواید زیادی دارد، از
جمله دارای قدرت تصفیه کنندگی هواست و طی تحقیقات انجام شده در دانشگاه
کپنهاگ دانمارک، این گیاه میتواند سمومی مانند بنزن، تولوئن و … را از بین
ببرد و هوای داخل را پاک کند. این عامل مهم ضرورت وجود این گیاه زیبا در
خانه و ادارات را نشان میدهد.
![ZZ Plant]()
![ZZ Plant]()
شرایط نگهداری زامیفولیا
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
کمی خشک
دماي مورد نياز
22 درجه سانتیگراد
خاک مورد نياز
خاک با زهکشی خوب
|
این گیاه نیاز به یک مخلوط خاک با زهکشی خوب دارد زیرا در صورتی که مخلوط خاک بسیار متراکم باشد و آبیاری بیش از حد انجام شود، ریشه گیاه به راحتی دچار پوسیدگی می شود
هرچند این گیاهان بهتر است در داخل ساختمان نگهداری شوند، می توان آنها را در خارج از ساختمان نیز نگهداری کرد تا زمانی که درجه حرارت زیر حدود 15 درجه سانتی گراد (59 درجه فارنهایت) نباشد؛ بهترین رشد گیاه در دمای بین 18 درجه سانتی گراد به 26 درجه سانتی گراد (65 درجه به 79 درجه فارنهایت) می باشد.
ریشه های این گیاه به شکل ریزوم هستند و دلیل مقاوم بودن گیاه به خشکی همین ریشه ها هستند زیرا ریزوم ها آب را در خود ذخیره می کنند و گیاه می تواند بعداً از آن آب استفاده کند. بنابراین از آبیاری بیش از حد گیاه باید خودداری کرد و فقط زمانی که خشک است آبیاری شود. این گیاهان به خاک با زهکشی خوب نیاز دارند و می توانند در نور متوسط و غیر مستقیم خورشید به خوبی زندگی کنند. اگر نور ناکافی باشد آن را با افزایش طول برگ نشان میدهد.
زامیفولیا ممکن است بتواند در فضای باز تا دما 15 درجه سانتیگراد (59 درجه فارنهایت) را تحمل کند ولی از این سردتر نباید باشد ولی بهترین رشد آن بین 18 تا 26 درجه سانتیگراداست. از زاموفولیا به علت زیبایی و خوشرنگ بودن برگ ها در مناطق معتدل میتوان به عنوان گیاه آپارتمانی استفاده کرد. آبیاری بیش از حد ممکن است این گیاه را از طریق پوسیدگی غده از بین ببرد.
آبیاری :
مهمترین نکته در مورد نگهداری زاموفیلیا، آبیاری آن است. با توجه به
داشتن ریزوم در زاموفیلیا و قدرت ذخیره کردن آب، این گیاه به آبیاری کمی
نیاز دارد و حتما اجازه دهید که خاک بین دو آبیاری خشک شود. برای اندازه
گیری خشکی خاک بهتر است از یک قطعه چوب و یا انگشت خود کمک بگیرید و آن را
داخل خاک فرو کنید تا از خشک بودن خاک تا عمق 2 سانتی متری و به اندازه 2
بند انگشت مطمئن شوید.
دما :
بهترین دما برای گیاه زاموفیلیا دمای بین 15 الی ۳۰ درجه سانتی گراد
است و در صورت گرم شدن بیش از حد بهتر است اطراف گیاه را برای تامین رطوبت
آبپاشی کنید. زاموفیلیا گیاهی گرمسیری است و از قرار دادن آن در دماهای
پایین به ویژه دمای زیر 8 درجه سانتی گراد خودداری کنید.
نور :
بهترین نور برای گیاه زاموفیلیا نور متوسط غیر مستقیم است قابل ذکر
است به هیچ عنوان گیاه را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید چرا که
باعث سوختگی برگ های آن میشود. زاموفیلیا در مکان های کم نور و دارای نور
مصنوعی نیز سالم می‌ماند و رشد میکند.
رطوبت :
زاموفیلیا به دلیل داشتن برگهای چرم مانند، تبخیر آب کمی از روی سطح
برگها دارد و به همین دلیل به رطوبت کمی نیاز دارد و به عبارتی رطوبت محیط
برای آن کافی است. بهتر است در روزهای گرم جهت تامین رطوبت گیاه زاموفیلیا
یک ظرف آب در کنار آن قرار دهید. همچنین می‌توانید هر چند وقت یکبار برگها
را غبار پاشی کنید.
خاک :
خاک مناسب زاموفیلیا باید خاکی سبک، متخلخل و دارای زهکشی زیاد باشد
تا آب را به راحتی از خود عبور دهد. استفاده از خاک سبک مانند خاک کاکتوس
برای زاموفیلیا بسیار مناسب است زیرا با توجه به حساس بودن ریزوم به آبیاری
زیاد، این خاک آب اضافی را از خود عبور میدهد و مانع از غرقابی شدن ریشه
میشود.
کود دهی :
زاموفیلیا گیاهی مقاوم و سازگار است و برای سالم ماندن به کوددهی
نیازی ندارد. برای داشتن پاجوش های بیشتر و گیاهی با رشد بیشتر می‌توانید
هر سال در فصول رشد ( بهار و تابستان ) اقدام به کوددهی کنید.
هرس :
زاموفیلیا به هرس مداوم نیاز ندارد و تنها با مسن شدن و زرد شدن
برگها آن ها را بچینید تا علاوه بر حفظ زیبایی گیاه، رشد بهتری نیز داشته
باشد و به بیماری دچار نشود. همچنین از هرس کردن و گرفتن قلمه می‌توانید
برای تکثیر زاموفیلیا نیز استفاده کنید.
تعویض گلدان :
برای تمامی گیاهان، گلدان کوچک و مناسب اندازه ریشه بهترین گزینه
است زیرا انرژی گیاه به جای پراکنده کردن ریشه در گلدان بزرگ، صرف پاجوش
زدن و رشد برگ جدید میشود. بنابراین زمانی اقدام به تعویض گلدان کنید که
ریشه ها از گلدان بیرون زده باشد.
انواع زاموفیلیا
در ابتدای محبوبیت زاموفیلیا فقط نوع سبز آن موجود بود ولی امروزه
تنوع بیشتری از انواع زاموفیلیا وجود دارد که هرکدام زیبایی خاص خود را
دارند. البته هنوز هم نمی‌توان زاموفیلیا را گیاهی با تنوع بالا دانست. ولی
به هرحال هر کس میتواند با توجه به سلیقه خود یکی از انواع زاموفیلیا را
انتخاب کرده و نگهداری کند. در ادامه با انواع زاموفیلیا مثل : زاموفیلیا
بلک ، زاموفیلیا طلایی ، زاموفیلیا سبز و … آشنا می‌شویم.
انواع زاموفیلیا
1. زاموفیلیا سبز – zz plant
زاموفیلیا سبز همان نوعی است که در اکثر مناطق جهان موجود است. این
گونه قدیمی‌ترین نوع زاموفیلیا محسوب میشود و قبل از سایر گونه‌ها به
تنهایی به عنوان یکی از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی شناخته می‌شد.
شرایط نگهداری :
نور :
نور روشن غیرمستقیم و نیم‌سایه
آبیاری :
آبیاری را فقط بعد از خشک شدن کامل خاک انجام دهید. حتی اگر گاهی
فراموش کردید گیاه را آبیاری کنید اصلا نگران نباشید چون برای گیاهتان
مشکلی پیش نمی‌آید. بهتر است بدانید که آبیاری زیاد باعث بروز مشکلات زیادی
در زاموفیلیا سبز میشود.
خاک :
هر خاک سبکی با زهکشی مناسب برای زاموفیلیا سبز مناسب است.
2. زاموفیلیا بلک – Raven
در انگلیسی به زاموفیلیا بلک زاموفیلیا کلاغ سیاه می‌گویند. این
نامگذاری به دلیل برگهای بنفش تیره و تقریبا سیاه این گیاه است. این گونه
نسبتا جدید است و از گونه‌های کمیاب محسوب میشود. برگهای جدید ممکن است
ابتدا سبز رنگ باشند اما با گذشت زمان به همان رنگ بنفش تیره و مایل به
سیاه در می‌آیند و زیبایی گیاه را چند برابر می‌کنند.
شرایط نگهداری :
نور : زاموفیلیا بلک در برابر انواع شرایط نوری مقاوم است. از نور کم تا نور روشن و زیاد برای این گیاه مناسب است.
آبیاری و رطوبت :
زاموفیلیا بلک به خوبی در خانه‌هایی با رطوبت کم دوام می‌آورد. این
گیاه مقاوم به خشکی حتی میتواند چند هفته هم بدون آبیاری زنده بماند.
اجازه دهید بین دو آبیاری خاک گیاه خشک شود.
خاک :
خاک سبک با زهکشی بالا برای این گونه مناسب است. اگر خاک زهکشی مناسبی نداشته باشد، آب در آن می‌ماند و باعث پوسیدگی ریشه میشود.
زاموفیلیا بلک
3. زاموفیلیا ابلق – whipped cream
یکی از انواع بسیار خاص زاموفیلیا، زاموفیلیا ابلق است که به دلیل
رگه‌های کرم و طلایی روی برگها به آن زاموفیلیا طلایی هم گفته میشود. این
گونه بسیار خاص و کمیاب است و به همین دلیل قیمت بسیار بالایی دارد.
شرایط نگهداری :
نور : زاموفیلیا ابلق برای حفظ رنگ برگها به نور بیشتری نسبت به زاموفیلیای معمولی نیاز دارد.
آبیاری و رطوبت : زاموفیلیا به طور کلی به خشکی مقاوم است. برای
آبیاری گیاه اول باید خاک را چک کنید، اگر کاملا خشک بود گیاه را آبیاری
کنید.
خاک : خاکی سبک مثل مخلوط کوکوپیت و پرلیت با زهکشی بالا برای زاموفیلیا ابلق مناسب است.
4. زامیکرو (زاموفیلیا کوتوله) – Zamicro
زاموفیلیای کوتوله یا زامیکرو یکی دیگر از انواع زاموفیلیا است که
اندازه کوچکتری نسبت به بقیه زاموفیلیا ها دارد. ارتفاع زامیکرو به بیشتر
از 50 سانتی متر نمی‌رسد. شکل، رنگ و سایز برگهای زاموفیلیا کوتوله دقیقا
مانند زاموفیلیا سبز است و تنها ضخامت برگها متفاوت است و برای افرادی
مناسب است که ترجیح می دهند که گیاه آن جای کمتری اشغال کند و کوچکتر باشد.
شرایط نگهداری :
نور : نور روشن غیرمستقیم و نیم‌سایه
آبیاری : آبیاری را فقط بعد از خشک شدن کامل خاک انجام دهید. حتی
اگر گاهی فراموش کردید گیاه را آبیاری کنید اصلا نگران نباشید چون برای
گیاهان مشکلی پیش نمی‌آید. بهتر است بدانید که آبیاری زیاد باعث بروز
مشکلات زیادی در زاموفیلیا سبز میشود.
خاک : هر خاک سبکی با زهکشی مناسب برای زاموفیلیا سبز مناسب است.
![Zamioculcas Zamiifolia]()
![Zamioculcas Zamiifolia]()
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
در خصوص خواص و کاربرد های این گیاه اگرچه اطلاعات کمی در دسترس است، اما ظاهراً در ناحیه مولانژ در کشور آفریقایی مالاوی و در کوه‌های اوزامبارا شرقی تانزانیا، از آب برگهای زامیفولیا برای درمان گوش درد استفاده دارویی میشود.
در تانزانیا نوعی ضماد گیاهی به نام mshipa ساخته میشود که برای درمان بیماری های التهابی استفاده می شود.
همچنین ریشه های زامیفولیا به عنوان یک کاربرد محلی برای درمان زخم توسط مردم سوکوما در شمال غربی تانزانیا استفاده می شود.
![زامیفولیا - معرفی و راهنمای پرورش و نگهداری گیاهان زینتی آپارتمانی]()
![زامیفولیا - معرفی و راهنمای پرورش و نگهداری گیاهان زینتی آپارتمانی]()
نحوه تکثیر زامیفولیا
زاموفیلیا را میتوان با قلمه برگ تکثیر کرد: به این صورت که انتهای پایینی برگ های جدا شده و در یک مخلوط کمپوست مرطوب در گلدان قرار داده شود. تکثیر به این روش ممکن است حتی بیش از یک سال طول بکشد. زاموفیلیا همچنین از طریق تقسیم نیز قابل تکثیر است.
![ZZ Plant]()
![ZZ Plant]()
هشدار - عوارض جانبی
گیاه زاموفیلیا تنها در صورت خورده شدن، برای انسان ها و حیوانات خانگی سمی است و بهتر است آن را دور از دسترس کودکان و یا حیوانات قرار دهید. با لمس برگ ها و ساقه گیاه زاموفیلیا مشکلی برایتان پیش نمیاید و می‌توانید به راحتی از آن نگهداری کنید.
![aroid palm, fat boy,eternity plant, Zanzibar gem, ZZ plant, Zuzu plant, aroid palm, eternity plant a]()
![aroid palm, fat boy,eternity plant, Zanzibar gem, ZZ plant, Zuzu plant, aroid palm, eternity plant a]()
منابع :
http://en.wikipedia.org/wiki/Zamioculcashttps://en.wikipedia.org/wiki/Zamioculcas گياهان ديگر از همين خانواده :