سلامت نیوز: بوی خوش عطاریها برای علاقهمندان به گیاهان دارویی و درمانهای سنتی بسیار جذابتر و آرامشبخشتر از فضای آلوده به بوی الکل محیطهای بیمارستانی است. اگر روزگاری از کنار دکان یک عطار میگذشتید، در حیرت میماندید که آنها چگونه با این بازار کسادشان، ادامهی حیات میدهند اما در حال حاضر و در چند سال اخیر استقبال از گیاهان دارویی آنقدر زیاد شده که عطارها گاهی وقت سر خاراندن ندارند و عدهای از آنها حتی سیستم ویژهای برای نوبتدهی به مشتریان (شما بخوانید بیماران) طراحی کردهاند و به این راحتی در دسترس نیستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه سایه، استفاده از طب مکمل و درمانهای گیاهی دستکم در ایران بهعنوان یکی از حوزههای خاص طبابت شرقی، بسیار ریشهدار است و اگرچه در گذر زمان گاهی مورد بیمهری قرار گرفته اما هربار پس از وقفهای سکوت و گوشهنشینی دوباره به میدان آمده و حتی در مواردی گوی سبقت را از پزشکی مدرن و روز برده است. ایران، به لحاظ اقلیمی شرایط ویژهای دارد و از نگاه جغرافیایی به ١٢ محیط با پنج نوع آبوهوا تقسیم میشود، بنابراین جای تعجب نیست که در گنجینهی داروهای گیاهی بسیار غنی و متنوع باشد. همین ویژگی باعث شده تا این کشور باستانی پهناور میزبان بیش از ٧٥٠٠ گونه گیاه باشد که حدود ١٨٠٠ نوع از آنها خاصیت درمانی دارند و در طب مکمل استفاده میشوند.
همین واقعیت، اولین و مهمترین بخش حرف ما در این نوشتار است. چنین پتانسیلی میتواند بهعنوان یک موقعیت پولساز مورد توجه واقع شود و البته در سالهای اخیر بهویژه، اقدامهایی در این زمینه صورت گرفته است. اما وقتی بدانیم برخی از این گونههای گیاهی موجود در ایران آنقدر کمیاب هستند که تنها ایران میتواند بهعنوان دارندهی آنها سطح زمینهای زیر کشت خود را افزایش دهد و به یک قطب تبدیل شود، پتانسیل اقتصادی این ماجرا بیشتر خودش را نشان میدهد.
بنا بر آمار منتشره از سویThe World Health Organizationدر حال حاضر بیش ار ٣٠ کمپانی تولید داروهای گیاهی در ایران فعالیت دارند و این خود گواهی بر این ادعاست که اهمیت موضوع برای بسیاری از اهل فن روشن شده کمااینکه در سطح بینالمللی هم رویکرد جوامع و فرهنگهای مختلف حتی در سطوح بالای اقتصادی جوامع توسعهیافته استقبال خوبی را نشان میدهد و این خوشآمدگویی به گیاهان دارویی در محصولات آرایشی و بهداشتی بیشتر از سایر زمینهها خود را نشان میدهد. البته تنها امکان پولسازی در حیطهی Herbal مربطو به حوزههای پزشکی، ارایشی و بهداشتی نیست و این مقوله را میتوان در گسترهی متنوعی حتی در آشپزی و عطرسازی هم دنبال کرد. آویشن، زعفران و ریحان ازجملهی این موارد است که استفاده از آنها در صنایع عطرسازی و آشپزی در چهارگوشهی جهان بسیار پرکاربرد است. شاید به همین علت است که دست قاچاقچیان به این حوزه هم باز شده و سالانه مقادیر زیادی از این گنجینههای ملی بدون مجوز و بهشکل غیرقانونی به خارج از مرزهای ایران قاچاق میشوند.
در همین راستا خبرگزاری ایسنا در گزارشی ویژه به این موضوع پرداخته و مینویسد: «عباس نجفی، مدیرکل دفتر مبارزه با قاچاق کالاهای هدف ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، از برگزاری جلسات و هماهنگیهایی با وزارت جهاد کشاورزی، نیروی انتظامی و مراکز مربوطه برای ریشهیابی علل افزایش قاچاق گیاهان دارویی و برنامهریزیهای لازم برای جلوگیری از قاچاق در این زمینه خبر داد. وی با اشاره به قاچاق ورودی و خروجی گیاهان دارویی گفت که میزان قاچاق خروجی گیاهان دارویی بیشتر از قاچاق ورودی است و قاچاق خروجی بیشتر به کشورهای همسایهی شرقی صورت میگیرد و گاهی نیز شاهد قاچاق ورودی داروهای گیاهی به کشور هستیم»
در بخش دیگری از آن گزارش آمده که عباس نجفی گفت: «میزان قاچاق خروجی گیاهان دارویی در سال گذشته نسبت به سال ١٣٩٢ عدد بزرگی را نشان میدهد که در این راستا مکاتبات لازم را با سازمانهای مربوطه انجام دادیم و با وزارت جهاد کشاورزی نیز جلسه داشتیم و به آنها گوشزد کردیم اقدامات مورد نیاز برای حفاظت از عرصههای گیاهی کشور صورت گیرد».
گیاهان دارویی انواع گوناگونی دارند و به همین علت برنامهریزی برای اینکه کدام آنها بیشترین خواهان را در کشورهای جهان دارند و کدامیک میتوانند به صرفههای اقتصادی بالایی دست پیدا کنند، بهراحتی میتواند دورنمایی از چگونگی و میزان صادرات آنها را مشخص کند. این مسئله در کنار کنترل وضعیت واردات و صادراتشان کمک میکند تا مزرعههای سلامتیمان از آفت قاچاق مصون بمانند.