گیاهان نیز همانند انسان، موجود زنده، حساس و آگاه هستند، همان‌گونه که در
محدوده اتاقی که انسان زندگی می‌کند، اگر غذای گرمی وارد شود از طریق بوی
غذا انسان متوجه شده و برای تأمین نیاز غذایی خود به آن سمت حرکت می‌کند.
گیاه نیز همین احساس را داشته و اگر در محلی غذای خوب آماده‌ای در اختیار
درخت بگذارند، به آن جهت ریشه‌دهی خواهد کرد تا نیاز آبی و غذایی خود را
تامین کند.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در گفت و گو با خبرنگار
خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه آذربایجان شرقی، گفت: به دلیل کمی
مواد آلی و زیادی کربنات کلسیم، خاک‌های زیر کشت باغ‌ها از نفوذپذیری کمی
برخودار بوده و ریشه دوانی درختان فعال نیست.
سعدالله اسکندری افزود: روش چالکود نوع خاصی از جایگزینی موضعی کودها محسوب می‌شود.
وی تشریح کرد: در این روش نزدیک ریشه درخت چاله‌هایی حفر شده، سپس با مخلوط کودهای آلی و شیمیایی پُر می‌شود.
اسکندری ادامه داد: در صورتی که تعداد چاله کم باشد، تماس ریشه درختان با
مناطق اصلاح شده خاک کم بوده و اثر‌بخشی روش کامل نیست، افزایش تعداد چاله
نیز هزینه بر و پُرخرج خواهد بود، در مجموع برای درختان میوه بیش از 10 سال
4-2 چاله برای هر درخت توصیه می‌شود و در باغ‌های پُرتراکم به جای چالکود
از کانال کود استفاده شود.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی ضمن بازگو کردن تشدید
نفوذپذیری آب به خاک یادآور شد: در برخی از باغ‌ها، نفوذ پذیری خاک محدود
بوده و آب به‌خوبی در خاک نفوذ نمی‌کند، چاله‌های پر شده با مواد آلی، نفوذ
آب به داخل خاک را تشدید می‌کنند.
وی اظهار کرد: کودهای شیمیایی غیرمتحرک در خاک نیز در صورتی که بر سطح
چاله‌ها قرار گیرند، به راحتی توسط جریان آب به اعماق چاله منتقل شده و در
دسترس ریشه درخت قرار می‌گیرند.
اسکندری از سنگینی بافت خاک در برخی از باغ‌ها گفت و تاکید کرد: سنگینی
بافت خاک مشکل دیگری در برخی از باغ‌هاست، چنین خاک‌هایی پس از آبیاری مدت
زمان طولانی تهویه ضعیفی داشته و فاقد اکسیژن کافی برای ریشه‌ها هستند.
گفتنی است، کمی اکسیژن و زیادی دی اکسید کربن و بی کربنات به شدت به ریشه‌ها صدمه رسانیده و جذب عناصر غذایی را مختل می‌کنند.
مدیر دفتر محیط زیست و توسعه پایدار سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی
نیز به خبرنگار ایسنا گفت: در چالکود به دلیل مصرف کودهای آلی، کودهای
سولفاته و گوگرد محیط، اسیدی است و تحت چنین شرایطی حضور یون‌های بی‌کربنات
فراوان در آب آبیاری به لحاظ ترشح فراوان یون هیدروژن در محیط چالکود،
مساله ساز نبوده، به عبارت دیگر با اسیدی کردن محیط غذای درخت، جذب مواد
غذایی با سهولت بیشتری انجام می‌گیرد.
احمد بایبوردی ضمن اشاره به بی نیازی از پابیل درختان با اجرای روش چالکود
در باغ، افزود: در روش چالکود دیگر نیازی به پابیل درختان میوه که هزینه
بری فراوانی داشته و گاهی در اثر بی مبالاتی و فقدان دقت کارگران ریشه‌های
فعال درختان آسیب پذیر می‌شود، نبوده و از نظر اقتصادی نیز این روش به صلاح
باغدار است.
باغدار برای هر چند سال یک بار با احداث دو الی چهار چالکود در سال های بعد نیازی به پابیل خاک نخواهد داشت.
وی، چالکود را از بهترین روش‌های کوددهی در باغ دانست و تشریح کرد: به دلیل
حضور آهک فعال در خاک‌های آهکی، زیادی بی کربنات در آب‌های آبیاری، کمی
مواد آلی مصرف غیرصحیح (پخش سطحی) کود در سایه انداز درختان و با عنایت به
کمی تحرک اکثر کودهای مصرفی بخصوص کودهای فسفاته و سولفاته و عدم رعایت
مصرف صحیح بهینه کود و آب، درختان میوه در کشور دچار عدم تغذیه صحیح هستند و
به همین دلیل بیان روش صحیح کوددهی در باغ‌های میوه اولویت خاصی یافته
است، یکی از بهترین و ساده‌ترین روش‌های صحیح کوددهی اعمال روش چالکود است.
بایبوردی ادامه داد: با استفاده از روش چالکود مشکل علف‌های هرز تا حد
زیادی کاهش می‌یابد. کود دامی که منبع عمده بذر علف‌های هرز است، به صورت
توده در چاله قرار گرفته و بذر علف‌ها محل مناسبی برای رویش ندارند.
مدیر دفتر محیط زیست و توسعه پایدار سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی
یادآور شد: خاک خارج شده از چاله‌ها را به صورت یکنواخت در فاصله بین ردیف
های درختان پخش و از باز گرداندن دوباره آن به داخل چاله خودداری شود.
بایبوردی از بیشتر بودن کارآیی مصرف کود در روش چالکود گفت و تاکید کرد:
راندمان و کارآیی مصرف کود در روش چالکود به مراتب بیشتر از روش پخش سطحی
است و چون ریشه‌ها به شکلی مستقیم غذای مطلوب خود را تأمین می‌کنند،
بنابراین غذای سالم برای چند سالی بدون زحمت در اختیار درخت خواهد بود.
کارشناس مسئول تغذیه باغات سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در گفت و
گو با خبرنگار ایسنا افزود: کمبود مواد آلی و زیادی کربنات کلسیم در
خاک‌های زیر‌کشت باغ‌ها عاملی برای نفوذپذیری کم و فعال نبودن ریشه دوانی
درختان عنوان شده است.
سعیده احمدی افزود: ریشه‌ها به طور مستقیم در روش چالکود غذای خود را تامین
کرده و غذای سالم تا چندین سال بدون زحمت در اختیار درخت خواهد بود.
وی با اشاره به رشد بهتر ریشه در چالکود تصریح کرد: در روش چالکود به دلیل
تهویه مطلوب ریشه‌ها از رشد بهتری برخوردار بوده و رنگ آنها، سفید و خوش
رنگ با تراکم فراوان است.
احمدی ادامه داد: کارشناسان افزایش نفوذپذیری آب داخل خاک توسط حفره‌های
مملو از مواد آلی را از دیگر محاسن ارزشمند این شیوه تغذیه گیاهی می‌دانند.
کارشناس مسئول تغذیه باغات سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی یادآور شد:
چاله‌های پُر شده با مواد آلی، مکان‌هایی فاقد آهک و مناسب برای ریشه‌ها را
فراهم آورده و جذب عناصر را بهبود می‌بخشند.
وی افزود: از آنجا که درخت میوه گیاهی است دائمی هر ساله تراکم ریشه در
حوالی منطقه چالکود بیش از پیش افزایش یافته و تماس ریشه با این منطقه غنی
از کود افزایش می‌یابد.