جوانه زنی یکی از مراحل رویشی بذر است.مرحله سبز شدن ، خروج گیاهچه از سطح خاک و قرار گرفتن برگهای اولیه در مقابل تابش نور می‌باشد.یکی از مشکلات کشاورزان در فرایند کشت ، عدم یکنواختی در سبز شدن بذور و استقرار بوته ها به تعداد مناسب در واحد سطح می باشد. با استقرار گیاهچه ها در تراکم مناسب ضمن افزایش بازده مصرف نهاده ها از قبیل کود و سم، محصول مورد نظر به حداکثر ظرفیت تولیدی خود می رسد.عوامل ذیل در استقرار و تراکم مناسب گیاهچه ها دخالت دارند.
نور» برخی از بذرها برای جوانه زنی نیازمند نور هستند در حالی که در بعضی دیگر از بذرها نور مانع از جوانه زنی می شود. بیشتر گونه های وحشی گل ها و سبزیجات برای جوانه زنی تاریکی را ترجیح می دهند و بایستی به صورت عمیق در خاک کاشته شوند در حالی که بیشتر ارقام جدید سبزیجات نور را یا ترجیح می دهند یا تحت تاثیر آن قرار نمی گیرند و بایستی سطحی کاشته شوند تا مقدار کمتری از نور توسط خاک فیلتر شود.
دمای مطلوب و رطوبت کافی » دما و رطوبت کافی لازمه جوانه زنی بذور و سبز شدن گیاهچه های می باشد.دمای بهینه برای بیشتر گیاهان 18 تا 25 درجه سانتیگراد است، اما استثنا هایی نیز وجود دارد.اگر دمای خاک بسیار گرم یا بسیار سرد است بذرها جوانه نخواهند زد.وجود آب برای عمل جوانه زنی شرط لازم است .مهمترین نقش آب در عمل جوانه زنی عبارت است از فعال کردن آنزیمها (غلظت مواد بازدارنده زیاد شده تا فعالیت هورمونها توسط آب کاهش یابد.) معمولا در حالت خواب بذر چه به صورت رکود و چه به صورت استراحت اگر فاکتور رطوبت عامل بازدارنده باشد با جذب آب غلظت هورمونهایی که در جنین وجود داشته زیاد شده و فعال می شوند.
عمق کاشت » قرار دادن بذر در عمق مناسب بهترین شرایط لازم برای شروع جوانه زدن، خروج گیاهچه از خاک و توسعه ریشه ها را فراهم میسازد. لذا اگر بذری خیلی سطحی کاشته شود در معرض نور خورشید، حملات پرندگان، حشرات و خشکی قرار می گیرد و چنانچه خیلی عمیق کاشته شود نخواهد توانست به موقع و یکنواخت جوانه بزند. بعبارتی دیگر، هنگام بذر کاری بایستی سعی شود که خاک روی بذر را بپوشاند بطوری که بذر در تماس کافی با ذرات خاک فرار گرفته تا رطوبت ، گرما و اکسیژن لازم جهت جوانه زدن در اختیار آن قرار گیرد. عمق کاشت از نظر کمی به بزرگی و کوچکی بذر بستگی دارد و معمولاً 5-4 برابر طول بذر در نظر گرفته می شود همچنین عمق کاشت به ساختمان بافت و میزان رطوبت خاک، فصل کاشت، نوع زراعت (آبی و دیم) ، ترکیبات شیمیائی خاک، قوه نامیه و قدرت رویش بذر و امکانات تکنیکی کاشت وابسته خواهد بود.
تاریخ کاشت » در تاریخ کاشت مطلوب، دما و رطوبت برای جوانه زنی بذر مناسب است و در نتیجه باعث افزایش جوانه زنی، قدرت گیاهچه و گسترش ریشه دهی می شود. در کشت به موقع جوانه زنی افزایش می یابد. در کشت زود هنگام، خاک خشک و رطوبت کمتری دارد و دمای خاک نیز بالا می باشد اما در شرایط دیر کاشت، خاک سرد و شرایط برای جوانه زنی و سبز شدن آن نامساعد است. در هر دو حالت تلفات بذر و مرگ گیاهچه افزایش می یابد.دما و رطوبت از عوامل محیطی بسیار موثر در تعیین زمان کاشت گندم می باشند. برای جبران تلفات بذر و مرگ گیاهچه در کشت دیر هنگام میزان مصرف بذر را افزایش می دهند.
کنترل آفات خاک و بیماری ها » برای کنترل حشرات خاک زی و بیماریها و تغذیه اولیه گیاهچه،بذور را با سموم حشره کش و قارچکش و کودهای شیمیایی پودری پوشش می دهند. این مواد پوششی بر قدرت و سرعت جوانه زنی بذر تاثیر می گذارند.البته در شرایط خاک گرم وخشک این مواد سرعت جوانه زنی و قدرت رویش بذر را کاهش می دهند.غلظت زیاد این مواد و غیر یکنواختی در پوشش دادن بذر نیز می تواند موجب تلف شدن بذرور گردد.
نفوذ پذیری خاک » هرچه بافت خاک سنگین تر باشد، نفوذ پذیری آب و هوا به داخل خاک کاهش می یابد. وقوع بارندگی ها و یا آبیاری زیاد پس از کاشت و در مراحل اولیه استقرار گیاهچه ها، حالت ماندآبی به وجود می آورد و در نتیجه بذور و گیاهچه ها دچار خفگی شده و از بین می روند.