بررسی نیاز های گیاه :
هوا :
هوا گازهای مورد نیاز گیاه مانند اکسیژن و گازکربنیک را تأمین می کند .
کشش لازم برای تعرق گیاه را ایجاد می نماید ، با حرارت خود بر وضعیت حرارتی گیاه تأثیر می گذارد و با جابجایی خود موجب تغییرات وسیعی در محیط رشد گیاه می شود. گازهای موجود در هوا : ازت ، اکسیژن و گازکربنیک سه گاز مهم هوا می باشند.
ازت حدود 78 درصد حجم هوا را تشکیل داده و منبع اصلی ازت خاک می باشد. ازت هوا از طریق تثبیت هوا باکتری های مختلف مانند ریزوبیوم ، کلوستریدیوم و ازتوباکتر و همچنین از طریق تبدیل به کودهای شیمیایی مانند اوره به فرمهای قابل استفاده گیاه در می آید. اکسیژن حدود 21درصد حجم هوا را تشکیل داده و برای تنفس گیاه ضرورت دارد.
غلظت گازکربنیک هوا حدود 03/0 درصد می باشد.گازکربنیک ، کربن مورد نیاز فتوسنتز را در اختیار گیاه می گذارد. عدم جریان هوا می تواند باعث پائین رفتن گازهای فوق ، وجود گازهای سمی مثل اکسید نیتروژن ( NO )، اکسید دی نیتروژن ( N2O )، سولفید نیتروژن ( H2S )، دی اکسید گوگرد ( SO2 )و فلوئورید هیدروژن ( HF) در هوای مناطق صنعتی و یا ترکیبات آلی تصعید شده از جمله علف کشها در هوا ممکن است برای بعضی محصولات خطراتی به بار آورد.
رطوبت هوا : هوا تمایل زیادی برای جذب رطوبت دارد. هرچه حرارت هوا بالاتر رود ظرفیت جذب و نگهداری رطوبت آن نیز بیشتر خواهد شد. هرگاه حرارت هوای مرطوب بشدت کاهش یابد ، ظرفیت نگهداری رطوبت آن بمیزان زیادی نقصان یافته و مازاد رطوبت هوا بصورت مه یا شبنم در می آید. هوائی را که بخار آب آن به حداکثر ظرفیتش رسیده باشد هوای اشباع از بخار آب گویند. هوا همیشه از بخار آب اشباع نیست.
نسبت بخارآب موجود در هوا را به کل ظرفیت آن ( وضعیت اشباع ) رطوبت نسبی هوا گویند. هرچه رطوبت نسبی هوا کمتر باشد قدرت جاذبه هوا برای آب بیشتر بوده و میزان تبخیر آب از سطوح تبخیر مثل خاک ، برگ و یا سطح آزاد آب بیشتر می شود. تبخیر از سطوح گیاه را تعرق می گویند. تعرق عامل مهمی در دفع حرارت گیاه است. در شرایط خشک ( هوای گرم با رطوبت نسبی پایین یا کمبود رطوبت در خاک ) به گیاهانی نیاز است که قدرت جذب آب زیادی از خاک داشته و تعرق کمی داشته باشند.
حرارت هوا : منبع اصلی حرارت هوا نور خورشید است که از طریق گرم کردن سطح زمین و اجسام دیگر موجب گرم شدن هوا می شود. زیرا هوا نسبت به طول موجهای کوتاه که قسمت اعظم تشعشعات خورشید را تشکیل می دهند شفاف است ولی طول موجهای بلند را به خوبی جذب می کند. به این منبع حرارتی میتوان حرارتهای ناشی از احتراق مواد نفتی و متابولیسم مواد آلی را نیز اضافه نمود. حرارتهای پایین رشد گیاه را به تأخیر می اندازد و دوره رشد را طولانی می سازد.
طولانی شدن دوره رشد بعلت پائینی حرارت ممکن است سبب شود که رسیدگی دانه با شرایط آب و هوایی نامساعد برخورد کرده و برداشت دچار اشکال شود و یا دانه هرگز بالغ نگردد. با شروع فصل سرما و کوتاه شدن روزها در پائیز ، بتدریج تغییراتی در گیاهانی که مقاوم به سرما هستند انجام میگیرد که مهمترین آنها تغییر در مقدار آب سلولها و وضعیت آب است. سرما بغیر از طریق یخ زدگی سلولها ، از طرق دیگری نیز بر گیاه اثر می گذارد : 1)یخ زدگی خاک – در اثر سرما ، آب موجود در خاک یخ بسته و منافذ خاک را می بندد.
یخ زدگی آب در خاک از دو طریق خسارت وارد می سازد: اول آنکه اکسیژن در خاک یافت نمیشود و دوم آنکه گیاه نمی تواند جذب آب نماید. گاهی پس از یخ بستن خاک ، هوا گرم میشود و قسمتهای هوایی گیاه فعالیت خود را آغاز می نمایند اما خاک همچنان یخ بسته است و نمی تواند آب مورد احتیاج گیاه را تأمین نموده و گیاه دچار بی آبی می شود.
2)بلند شدن خاک و قطع ریشه ها – چنانچه هوا به سرعت سرد شود ، لایه سطحی خاک یخ زده و از قسمتهای تحتانی خاک جدا می گردد.
3)امراض – بعضی از بیماریهای گیاهی در زیر پوشش برف توسعه می یابند ، مانند بیماری پوسیدگی طوقه گندم که عامل آن قارچی از جنس فوزاریوم میباشد.
4)خفگی در زیر پوشش برف و یخ – باقی ماندن طولانی مدت گیاه در زیر پوشش ضخیمی از برف و یخ ممکن است موجب کمبود اکسیژن شده و خفگی گیاه را باعث گردد.
5)کمبود مواد غذایی و گرسنگی گیاه – باقی ماندن طولانی مدت گیاه در زیر پوشش برف و یخ ممکن است موجب به اتمام رسیدن مواد ذخیره ای گیاه گردد و گرسنگی باعث ضعف و بالاخره مرگ گیاه شود.