نام علمی :
Cereal powdery
mildew
سفیدک حقیقی یکی از بیماریهای مهم غلات در مناطق مرطوب است . عامل بیماری قارچ
Erysiphe graminis (Blumeria graminis
) است که یک انگل اجباری است و روی جو
بیشتر از سایرغلات خسارت وارد می کند .
علائم بیماری بصورت لکه های سفید رنگ
است که توسط توده میسلیومی سفید مایل به خاکستری در سطح برگ و سنبله ها نیز آلوده
شوند . اندامهای باردهی قارچ به رنگ خاکستری مایل به زرد تا تیره در سطح
میسلیومهای پیر تشکیل می شود . در سطح زیرین برگ ؛ در محل آلودگی ، نقاط زرد ریز
با بافت مرده دیده می شود . در سطح میسلیومهای کنیدی برها به وجود می آیند که
کنیدیهای پودری زیادی تولید می کنند
.
در اواخر فصل رویش ، اندامهای باردهی ج__ن__س__ی قارچ ( کلیستوتیشیوم ) ، به رنگ
تیره در سطح توده میسلیوم ، به صورت پراکنده قابل تشخیص است . میسلیومهای قارچ
معمولاً به صورت سطحی توسعه می یابند . و تناه در قسمتهای که هوستوریوم تولید می
شود ، میسلیوم به داخل سلولهای اپیدرمی نفوذ می کند . در سطح میسلیوم کنیدی برهای
زیادی تشکیل می شود که حامل کنیدی های تخم مرغی ، شفاف و تک سلولی به ابعاد ۸- ۱۰-
۲۰-۳۵ میکرون است . اندامهای تولید مثل ج__ن__س__ی (کلیستوتیشیوم ) قارچ کروی ،
سیاهرنگ با دیواره سخت و به قطر ۱۵۰-۳۰۰ میکرون است . این اندامها برای تولید
آسکوسپور رسیده و به شرایط آب و هوایی و یا زمستانگذرانی نیاز دارند و
کلیستوتیشیومهایی که روی گیاهان در حال رشد دیده می شود ، معمولاً دارای
آسکوسپورهای نارس هستند. قارچ
E.graminis
از حالت تخصصی
بالایی در مقابل میزبان برخوردار است ، به طوری که برای هر یک از میزبانها ،
فرمهای اختصاصی مخصوص به آن میزبان وجود دارد. مثلاً ترتیکاله نسبت به فرمهای
مربوط به جو و گندم مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد . هر یک از فرمهای اختصاصی
نیز نژادهای فیزیولوژیک مختلفی را شامل می شود .
عکس العمل ارقام مختلف میزبان متفاوت است وجود لکه های زرد و قهوه ای همراه با رشد
توده میسلیوم و اسپور زایی زیاد ، از مختصات ارقام حساس محسوب می شود : در حالیکه
در ارقام مقام لکه ها روشن بوده ، توده میسلیومی دیده نمی شود .کلیستوتیشیوم قارچ
بوفور در روی بافت آلوده میزبن تشکیل می شود ؛ اما آسکوسپور رسیده در آنها بندرت
یافت می شود . ظاهراً آسکوسپورها در ایجاد آلودگی اولیه نقش زیادی ندارند . توسعه
قارچ بیشتر توسط میسلیومهایی که در روی بقایای گیاهی آلوده یا سایر گیاهان زنده
زمستانگذرانی می کنند صورت می گیرد .
▪ کنترل:
بهترین روش کنترل قارچ انگل ، استفاده از ارقام مقاوم است . هر چند سمپاشی اندامهای
هوایی گیاه توسط قارچکشها(آلتو، فولیکور، تیلت) نیز در بعضی از مناطق متداول است