لامارک اصول تکامل را به 4 بخش مهم تقسیم کرد :
1 . موجودات زنده و اندام های آنان دائمی در حال رشد و افزایش هستند .
2 . اندام های جدید در نتیجه احتیاجات و حرکات جدید .
3 . صفات اکتسابی از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود .
4 . استفاده وعدم استفاده از یک اندام تعیین پایداری اندام است (یا می ماند یا از بین می رود) .
داروین نیز در تکمیل تئوری تکامل آن رادر4بخش مهم شرح داد:
1 . اصل تکثیر در طبیعت : علی رقم تولید مثل فراوان برخی موجودات و گیاهان همیشه تقریبأ میزان آنها درطبیعت یکسان است .
2 . تناظع بقاء تغییرات پیوسته ← که منجربه تکامل می شود
3 . تغییرات آلی : تغییرات ناپیوسته← که منجربه جهش یا موتاسیون می شود
4 . انتخاب طبیعی (سازگاری )
وراثت وتغییرات آن :
هدف عمده ژنتیک بررسی ، کشف ،تقسیم بندی ،وشرح حقایق وراثت وتغییرات آن است .وراثت درگیاهان ودیگرموجودات زنده عبارتند از :
شباهتی که میان نتاج و والدین ، اجداد ، نزدیکان و خویشاوندان دیده می شود .
فاکتور : عامل انتقال دهنده صفات
لوکوس : هرژن در جای دقیقی به نام لوکوس قرار گرفته شده است .
آلل :برای هر صفت استفاده می شود بعنوان مثال :بلندی گیاه نخوفرنگی توسط 2 آلل در یک مکان کنترل می شود که به اصطلاح غالب و مغلوب مشخص می شود .
هموزیگوت : یعنی تخم بارور شده خالص(هموزیگوت غالبAA ، هموزیگوت معلوب aa ).
هتروزیگوت : یعنی تخم بارور شده ناخالص Aa
آپومیکسی : نوعی تولید مثل غیر جنسی است که در آن بذر بدون ترکیب گامت های نر وماده تشکیل می شود و بذورحاصله کاملأشبیه والد مادری است و انواع مختلف دارد :
1 . آپوسپری :در آن جنین مستقیمأاز تقسیم یک سلول غیر جنسی اطراف تخمک و بدون کاهش کروموزمی تشکیل می شود (مثل ذرت خوشه ای ) .
2 . دیپلوسپوری : جنین مستقیمأازرشد سلول مادری مگاسپور بوجود می آید ( علف گندمی ) .
3 . آپوگامی :جنین ازترکیب 2 هسته ی کیسه جنینی غیر از سلول تخم زا به وجود می آید ، مانند هسته های قرینه یامتقاطر (سرخس ) .
4 . بکرزایی (پارتنوژنز ): اگرسلول تخم زا بدون تلقیح با گامت نرتولید جنین وبذرنماید به آن پارتنوژنز می گویند .
پارتنوکارپی : این اصطلاح درباغبانی بیشتر استفاده می شود ، در پارتنوکارپی میوه بدون لقاح گامت های نر وماده تولید می شود که با عدم تشکیل بذر نیزهمراه است میوه های پارتنوکارپ قادر به تولید مثل نیستند مثل موز ، آناناس ف انجیر پارتنوکارپ .
دیکلو گامی : عدم همزمانی در رسیدگی دانه گرده و مادگی را می گویند که بر دو نوع است :
1 . پروتوژنی :زمانی که مادگی زودتر از دانه گرده می رسد .
2 . پروتوکاندری : زمانی است که دانه گرده قبل از رسیدن مادگی گرده افشانی را شروع می کنند .
گامتوژنز :در اثر این فرآیند سلول های ویژه ای به نام گامت تشکیل می شوند که در لقاح با ترکیب گامت های نر وماده جنین تشکیل می شود .
تولید مثل : (بر 2 نوع است )
1 . آمفی میکسی (تولید مثل غیر جنسی نرمال ) که از مهمترین خصوصیات آن ایجاد تغییرات ژنتیکی درگیاهان است که ازبازترکیبی ژنهادرفرآیند تقسیم میوزی ناشی می شود .
2 . آپومیکسی یا غیر نرمال :که در آن امکان تغییر پذیری و تنوع وجود ندارد و کلیه ی نتاج به والد شباهت دارد .