شپشک آرد آلود

نام علمی : Pseudococcus sp

شپشک های آرد آلود به گیاهان زیادی حمله کرده و دامنه میزبانی بسیار زیادی دارند بطوری که از مرکبات گرفته تا درختان میوه خزان کننده و گیاهان زینتی مانند میخک که یکی از میزبان های مهم آن می باشد.

حشره ماده بالغ حدود 300 تا 600 تخم می گذارد که روی آنها را با پوشش پنیه ای مانند می پوشاند. تخم ریزی به مدت 2 هفته ادامه می یابد و حشره ماده بعد از تفریخ کامل تخم های می میرد. تخم ها به مدت 1 تا 3 هفته تفریخ شده و پوره های زرد رنگ از تخم خارج می شوند که این پوره ها به روی گیاهان دیگر یا بخش های دیگر همان گیاه رفته و مستقر می شوند.

همراه با تغذیه از بدن آنها عسلک دفع می شوند و ترشح لایه مومی سفید پنبه ای شروع می شود.دوره پورهگی انها حدود 1 ماه طول می کشد که البته به دمای هوا وابسته است.

حشرات ماده دارای 3 مرحله پورگی بوده و حشرات نر دارای 5 مرحله پورگی.حشرات نر قادر به تغذیه نبوده و فقط حشرات ماده از گیاه تغذیه می کنند.دوره زندگی آنها در تمام طول سال ادامه دارد.

زمستان گذرانی : در شرایط مناسب به صورت تمام مراحل.

1- کنترل بیولوژیک

-   استفده از دشمنان طبیعی (Cryptolaemus montrouzieri)

2- کنترل زراعی

- هرس شاخه های آلوده.

-  پرهیز از آبیاری و کود دهی زیادی ( شپشک های آرد آلود که گیاهانی که دارای مقدار بالای نیتزوژن در سطح برگ ها هستند و گیاهانی که دارای بافت آبدار باشند بشتر حمله می کنند).

-  استفاده از فشار باد و یا آب در روی ساقه های قوی برای کم کردن تعداد شپشک ها.

- شتشوی مرتب گیاه مانع از آلودگی مجدد گیاه می شود.

3- کنترل شیمیایی

- کنترل شیمیایی به دلیل اینکه بعضی از گونه ها در زیر پوست سا قه مستقر شده و یا بر روی ریشه مشکل است.

- زمان استفاده از کنترل شیمیایی زمانی است که جمعیت حشره  بسیار زیاد و در حد بحرانی برای گیاه است.

-به دلیل اینکه مورچه ها از شپشک ها در برابر دشمنان طبیعی نگه داری می کنند برای اینکه دشمنان طبیعی نیز بتوانند شپشک ها را کنترل کنند باید مورچه ها را نیز از بین برد.

-استفاده از صابون های تشکیل شده از نمک پتاسیم و یک اسید چرب.اگر حشره ها مقاومت نشان دادن از حشره کش بوتانیک استفاده شود.

- استفاده از روغن های باغبانی.با توجه به این که شپشک های نباتی در سطح زیرین برگ ها مخفی می شوند و این که روغن ها سیستمیک نیستند پس باید از سم پاشی شدن تمام گیاه اطمینان حاصل کرد.

-استفاده از عصاره سیر و فلفل که در این مورد خطر مقاوم شدن وجود ندارد.

-استفاده از حشره کش های گروه پیرتروئید در مبارزه با شپشک های آرد آلود بسیار موثر است.

- زمان استفاده از حشره کش در کنترل آفت بسیار مهم است چرا که بعضی از آفات نمی توانند به درون لایه مومی که بر روی بردن حشرات بالغ و پوره ها وجود دارد نفوذ کند پس یکی از دلایل عدم کنترل موفق شپشک ها استفاده در زمان نا مناسب است.پس بهترین زمان استفاده از سموم زمانی است که پوره های سن 1 از تخم خارج می شوند.

- با توجه به این که حشرات ماده ثابت بوده و پرواز نمی کنند و این حشرات نر هستند که پرواز کرده و با حشزات ماده جفت گیری می کنند پس استفاده از کارت های زرد رنگ برای به دام انداختن حشرات نر و جلوگیری از جفت گیری با حشرات ماده نیز توصیه می شود.

-مبارزه زمانی آغاز می شود که پوره ها سن اول از تخم خارج شده باشند.برای تعین این زمان از تله های زرد رنگ چسبناک استفاده می شود.این تله  های را روی گیاه در محل شاخه ها ، تنه و ساقه نصب کرده و زمانی که تعدادی حشره نر در تله ها مشاده شده 2 هفته بعد زمانی است که پوره های سن اول از تخم تفریخ شده و باید سم پاشی صورت گیرد.

- لسیت سموم مناسب برای شپشک ها در مقاله ای جداگانه معرفی شده اند

با توجه به شرایط اقلیمی بندرعباس استفاده از تمام روش های کنترل بالا مقدور نیست بنابراین از روش های زیر استفاده می کنیم.

1)از دادن کود های ازته و آبیاری بیش از حد جدا خود داری شود و بسته به نیاز گیاه از کود استفاده شود. در ضمن در هنگام شیوع آلودگی دادن کود ممنوع می باشد چرا که باعث مقاومت آفت می شود.

2)در مراحل اولیه آلودگی در صورت امکان از کارگران خواسته تا فقط مناطقی که آلوده به شپشک ها هستند را فقط هرس کرده و شاخه های هرس شده را نابود کنند.در ضمن اگر آلودگی شدید باشد از هرس زیادی باید جلوگیری کرد چرا که باعث ضعف درخت خواهد شد (حتی در آلودگی شدید هرس تاثیر مفیدی دارد اما هرس کردن نباید زیاد باشد و فقط باید قسمت های آلوده هرس شوند).

3)با توجه به رابطه همزیستی (Symboisis) بین شپشک ها و مورچه ها یکی از دلایل طغیان آنها حفاظت مورچه ها از آنها در برابر دشمنان طبیعی است پس با از بین بردن و یا دور کردن مورچه ها از شپشک ها می توان زمینه فعالیت دشمنان طبیعی که بسیاری از آنها در شهر بندرعباس موجود است را فراهم کرد که باعث پایین نگهداشتن تعداد شپشک ها خواهد شد. با توجه به زندگی مورچه ها در خاک می توان از یکی از سموم تدخینی در خاک برای از بین بردن مورچه ها استفاده کرد و در صورت استفاده از سم پاشی باید دقت کرد که سم اثر زیان باری بر روی حشرات مفید و دشمنان طبیعی نداشته باشد.

4) در زمانی که با شپشک های آرد آلود مواجه شدیم و با توجه به طغیان آن در سال های قبل ابتدا از تله های چسبناک برای کاهش جمعیت نر ها و در نتیجه کاهش دفعات جفت گیری استفاده می کنیم.

5)زمانی که در تله های زرد رنک چسبناک بیش از 10 تا 15 عدد حشره نر مشاهده شد 2 هفته بعد باید سم پاشی صورت گیرد.

6)برای از بین بردن حشرات بالغ و تخم ها می توان در زمستان زمانی که جمعیت آفت پایین از سموم روغنی استفاده کرد.

7) با توجه به تحقیقات صورت گرفته این آفت به بوی متصاعد شده از درخت اوکالیپتوس واکنش داده و از آن منطقه دوری می کند پس یکی از راه های کنترل آن کاشت درخت به ویژه اوکالیپتوس در پارک ها و فضای سبز است.